حاجی در کجای معادله ی قدرت ایستاده است ؟ قالیباف یا پایداری

دای اصفهان- روح الله عباسیان
در انتخابات مجلس شورای اسلامی که دوم اسفندماه امسال برگزار شد، اصولگرایان حائز اکثریت آرا شدند. با وجود این اینکه گفته شود مجلس یک دستی وجود خواهد داشت، اصلا صحیح نیست. در این مجلس طیف هایی از اصولگرایان سنتی، جبهه پایداری، هواداران قالیباف، دولتمردان و نزدیکان احمدی نژاد را داریم.

شاخص ترین نمایندگان اصولگرایان سنتی حجت الاسلام سید رضا تقوی و مصطفی میرسلیم می باشند. از جناح پایداری حجت الاسلام سید محمود نبویان و  مرتضی آقاتهرانی را داریم.
آقای محمدباقر قالیباف و تعدادی دیگر از هواداران ایشان مانند محسن پیرهادی که در لیست تهران و شهرهای دیگر هستند نیز یک بخش را تشکیل می دهند.
وزرا و افراد نزدیک به جریان محمود احمدی نژاد نیز ضلع دیگر جریان اصولگرایی اند. آقای حمیدرضا حاجی بابایی، دکتر سید شمس الدین حسینی و حجت الاسلام سید محمدرضا میرتاج الدینی از افراد شاخص این گروهند.
لازم به ذکر است اصلاح طلبان و مستقلین هم تعداد قابل توجهی هستند. شاخص ترین اصلاح طلب دکتر مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس دهم و وزیر بهداشت خاتمی است. مستقلین نیز گرایش سیاسی شان مشخص نیست.
در این گیر و دار تعیین رئیس و هیئت رئیسه مجلس کمی مشکل به نظر می رسد.
وزن هرکدام از جریانها دقیقا مشخص نیست. به طور مثال مشخص نیست انتخاب شخصیتی چون دکتر علیرضا زاکانی نماینده سابق تهران و منتخب کنونی مردم قم کدام جریان باشد. ایشان مدتی از هواداران آقای قالیباف بوده و البته طی سالهای اخیر با جبهه پایداری نیز همکاری داشته است.
حسینعلی حاجی نماینده ی میمه و شاهین شهر که فرماندار سابق در دولت احمدی نژاد است نیز معلوم نیست کدام طیف را برگزیند. آیا ایشان که شغل امنیتی داشته، همکار نظامی خود یعنی آقای قالیباف را بر می گزیند و یا اینکه جبهه پایداری را که مدتی با آنها همکاری داشته انتخاب خواهد کرد؟
حجت الاسلام مجتبی ذوالنور نماینده شهر قم نیز معلوم نیست که جریان سنتی را همراهی کند یا به گروه پایداری و یا قالیباف بپیوندد. ولی آنچه مسلم است ایشان با توجه به مواضع قبلی هیچ گاه همراه جریان احمدی نژاد نخواهد شد.
تعداد منتخبینی که برای اولین بار از جناج اصولگرا وارد مجلس می شوند هم کم نیست. آنچه مسلم به نظر می رسد این است که اکثریت این افراد سبقه سیاسی و جناحی ندارند و اینکه به کدام یک از گروه های اصولگرایی خواهند پیوست نیز مشخص نیست.
به نظر می رسد رایزنی ها توسط سر گروه های جناح های پیروز با منتخبین آغاز شده باشد تا منتخب جدید را ملحق به خود کنند.
کسب کرسی ریاست مجلس نیز از دو جنبه دارای اهمیت است؛
برای شخص آقای قالیباف جنبه حیثیتی دارد. زیرا پس از شکست های متعدد در انتخابات ریاست جمهوری، این کرسی موجب می شود اعتبار سیاسی خود را باز یابد و حتی سکوی پرتاب برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ گردد.
مهمترین مشکل ایشان نداشتن سابقه نمایندگی مجلس است. البته آقای علی لاریجانی نیز در بدو ورود در مجلس هشتم چنین سابقه ای نداشت ولی با لابی گری توانست در رقابت با آقای غلامعلی حداد عادل آن را تصاحب کند.
برای جبهه پایداری کسب کرسی ریاست مجلس دارای اهمیت ویژه است. به دلیل اینکه اگر یکی از نمایندگان این جبهه بتواند رئیس مجلس شود می تواند مجوز ورود به انتخابات ریاست جمهوری را هم به دست آورد. چیزی که قالیباف به آن نیاز ندارد و قبلا سه بار توسط شورای نگهبان احراز صلاحیت شده ولی جبهه پایداری، نماینده مستقل خود را نتوانسته از سد شورای نگهبان بگذراند.
برای طیف سنتی اصولگرا نیز کسب کرسی ریاست مجلس اهمیت دارد. اینکه بتواند جایگاه مرجعیت و مرضی الطرفینی خود را در بین جریان اصولگرا اثبات کند و البته نیم نگاهی هم به انتخابات ریاست جمهوری داشته باشد.

دولتمردان آقای احمدی نژاد هم مانند جبهه پایداری برای کسب کرسی ریاست مجلس تلاش خواهند کرد برای اینکه بتوانند شخصیتی از میان خود را از این طریق وارد انتخابات ریاست جمهوری کنند. البته ورود آقای احمدی نژاد هم به انتخابات ۱۴۰۰ محتمل است و اگر دولتمردان سابق احمدی نژاد بتوانند کرسی ریاست مجلس را به دست بیاورند می توانند حامی خوبی برای ایشان باشند.
در این میان طی ماه های آینده وزن هر جریان مشخص خواهد شد. البته ائتلاف یک یا چند گروه نیز دور از دسترس نیست و آنها می توانند با ائتلاف پست های هیئت رئیسه و ریاست کمیسیونها را با هم تقسیم کنند.
در این میان ائتلاف اصولگرایان سنتی با گروه قالیباف و ائتلاف جبهه پایداری با دولتمردان سابق احمدی نژاد محتمل به نظر می رسد. البته احتمال دیگر جذب مستقلین و بخشی از جریان اصلاح طلب مجلس توسط قالیباف هم هست که می تواند گمانه زنی های اولیه را متفاوت سازد.

***

از میان جریان اصولگرای سنتی محتمل ترین گزینه حجت الاسلام سید رضا تقوی است. ایشان سابقه سه دوره نمایندگی مجلس و نمایندگی کنونی مجلس خبرگان از حوزه خراسان رضوی و البته ریاست شورای سیاستگذاری ائمه جمعه را در کارنامه دارد. ضمن اینکه ایشان عضو هیئت رئیسه جامعه روحانیت مبارز تهران هم می باشند و مدتی هم مسئول لیست اصولگرایان بوده اند.
علاوه بر اصولگرایان سنتی حاضر در مجلس، شاید طیف های سنتی خارج از مجلس نیز برای متقاعد کردن نمایندگان برای ریاست ایشان تلاش نمایند. ایشان در صورت کسب جایگاه ریاست مجلس می تواند مبدل به جایگاهی در طراز سیاسی مرحوم آیت اله مهدوی کنی در جبهه اصولگرایان گردد؛ شخصیتی که جای خالی ایشان به شدت احساس می شود. البته مواضع تند قبلی ججت الاسلام تقوی شاید مانع رسیدن به این هدف گردد.
اقای میرسلیم که کاندید ریاست جمهوری بود نیز برای نایب رئیسی مجلس احتمالا داوطلب باشد.

از جبهه پایداری از بین حجت الاسلام نبویان و حجت الاسلام آقا تهرانی یک نفر گزینه ریاست مجلس خواهد شد.
دکتر حاجی بابایی وزیر آموزش و پرورش احمدی نژاد که در مجلس دهم جزو گزینه های ریاست مجلس بودند و با آقای لاریجانی رقابت کردند از گزینه های دولتمردان احمدی نژاد هستند. حجت الاسلام میرتاج الدینی منتخب مردم تبریز که سابقه نمایندگی مجلس را هم دارد و البته معاونت پارلمانی و قانون اساسی احمدی نژاد هم قبلا عهده دار بوده نیز جزو گزینه های مطرح این جریان است.
آقای دکتر قالیباف هم که گزینه مطرح است ک یاران خودش را هم دارد.
دکتر زاکانی منتخب مردم قم نیز شاید سودای ریاست داشته باشد ولی با وجود افراد سرشناس از هر جریان، به نظر می رسد به نایب رئیسی مجلس یا ریاست یکی از کمیسیون های مهم بسنده کند.
البته با توجه به حضور قابل توجه نمایندگان جدیدو بعضا جوان، این احتمال که طی جلساتی اینها بخواهند از میان خود بر خلاف جریانهای مطرح گزینه ای را مطرح کنند گرچه ضعیف به نظر می رسد ولی غیر ممکن هم نیست.
البته احتمال اینکه در این مجلس تغییرات مکرر رئیس و هیئت رئیسه در چهار سال فعالیت خود را شاهد باشیم نیز با توجه به جریانات کنونی مجلس، خارج از تصور نیست.

علی ای حال تعیین رئیس مجلس بر اساس قرائن، به مانند معادله دیفرانسیل چند مجهوله ای است که حل آن زمان زیادی را می طلبد و احتمالا تا تشکیل مجلس جدید به طول انجامد. امیدواریم که شاهد کمترین کشمکش سیاسی و تلاش همه گروه ها برای پیشرفت و اعتلای کشور باشیم.