احمدرضا ایراندوست – بستنی علی عابد و ایام عید نوروز

کشور عزیز ما همه نعمتی دارد ، یکی از مهمترین جاذبه های کشورمان داشتن چهار فصل زیباست .گرچه زمستانها یش کم کم از بارش برف و باران خالی شده و دیگر آن برفهای سنگین و یخبندانهای طولانی مدت خودش را ندارد.اما در یک زمان مردم میتوانند در سواحل جنوبی کشور و در آبهای نیلگون خلیج همیشه پارس شنا کنند و در شمال کشور و استانهای اردبیل و آذربایجان به اسکی و ورزشهای زمستانی بپردازند.
تقویم کشور ما که دارای چهار فصل و دوازده ماه بوده یکی از بهترین سالنامه های فعلی جهان است.وقتی فصل زمستان به پایان خودش نزدیک میشویم ، فصلی جدید همراه با سبز شدن گیاهان و درختان از راه میرسد، گلها شکوفا شده و درختان رختی نو بر تن میکنند.فرا رسیدن بهار همراه با آمدن عید نوروز برای یکایک مردم شادی آفرین و لذت بخش است.
از اواخر اسفند برخی از مغازه ها و محل های کسب و کار رنگی جدید به خود گرفته و خودشان را آماده استقبال از مشتریانشان با محصولاتی بهاری پسند میکنند.وقتی به دیوان شاعران نیم نگاهی بیندازیم ، میبینیم که اکثر این شاعران در وصف این فصل بهاریه هایی را سروده اند.
از چند روز مانده به عید نوروز ، تنها مغازه بستنی فروشی میمه که به مغازه علی عابد معروف بوده خود را آماده ساخت و تولید بستنی سنتی میکرد که فقط میتوان این نوع بستنی را در همین بستنی فروشی پیدا کرد.مزه و طعم بستنی علی عابد منحصر به فرد بود، بستنی سنتی زعفرانی که طعم آن را اکثر مردم میمه چشیده و با خوردن آن خاطره دارند.
مغازه بستنی فروشی علی عابد ابتدا در شرق باغ ملی واقع شده بود ، دکه ای چوبی که برای نگهداری قالبهای یخ مورد استفاده قرار میگرفت ، مقابل همین مغازه بستنی فروشی قرار داشت.خوب به یاد دارم که تولید بستنی در مغازه علی عابد تماما توسط دست انجام میگرفت و دستگاه بستنی ساز وجود نداشت .
شیر تازه گاو که محصول تولیدی اکثر خانواده های میمه ای بود ، مواد اولیه این نوع بستنی را تشکیل میداد، ثعلب و شکر و وانیل و گلاب نیز به مقدار لازم در ساخت این بستنی خوشمزه مورد استفاده قرار میگرفت .
تمام مواد لازم را در بشگه های فلزی ریخته و سپس همین بشکه را در داخل بشکه ای چوبی که بزرگتر از بشگه فلزی بود گذاشته و مابین آن را از تکه های یخ پر میکردند، ساعتها بشگه فلزی را با زور دست چرخانده تا مواد داخل آن سر شده و شکل بستنی به خود بگیرد.بعد از این مرحله پارو زدن بستنی که تماما با زور بازو انجام میگرفت ، شروع شده و علی عابد شخصا ساعتها با پارو این مواد را به هم میزد، کم کم بستنی شکل خود را پیدا کرده و سفت و سفت تر میشد .هنگامی که علی عابد سرگرم پارو زنی بستنی دست ساز خود بود ، عطر و بوی خاصی از این بستنی تمام فضای باغ ملی را فرا میگرفت .کمتر رهگذری توان این را داشت که بی اعتنا از مقابل این مغازه بستنی فروشی گذر نماید.در اوایل کار لیوان های کاغذی کوچک همراه با نان های گرد که مخصوص بستنی تولید شده بود را در مغازه علی عابد دیدم .کم کم قیفهای نانی هم وارد بازار شد.قیمت بستنی در این مغازه دو ریال و پنج ریال بود، آنهایی که هوس میکردند در مغازه علی عابد نشسته و در آنجا پذیرایی شوند ، باید یک تومان را برای یک کاسه بستنی پرداخت میکردند.چند عدد میز با تعدادی صندلی در مغازه علی عابد ، مرتب پر و خالی میشد.ایام عید و تعطیلات نوروز شلوغ ترین روزهای کاری مغازه علی عابد بود.تمام مردم میمه مجبور بودند ، برای خوردن بستنی علی عابد به باغ ملی آمده و از آنجا بستنی بخرند.در ابتدای امر علی عابد هم به میوه فروشی اشتغال داشت و هم بستنی را تولید میکرد ، یکی از علتهای این دوگانگی این بود که آب و هوای میمه از اواسط پاییز به سردی میگرایید و کمتر کسی تمایل به خرید و خورن بستنی داشت .به همین علت حدود چهار پنج ماه از ابتدای سال به بستنی فروشی پرداخته و مابقی سال را به فروش میوه اختصاص میداد.شاید اغراق نباشد که بگویم یکی از خوشمزه ترین بستنی هایی که تاکنون خورده ام ، بستنی سنتی علی عابد بود که همه مواد تشکیل دهنده آن طبیعی بود و به مانند اکنون از شیر خشگ و دستگاه بستنی ساز خبری نبود.همه بستنی تولیدی به روشی کاملا سنتی تهیه میشد.در ایام عید شاهد کودکان و نوجوانانی بودم که عیدی های خود را گرفته و با لباسهایی نو در مقابل مغازه علی عابد به انتظار ایستاده اند.کودکانی که شاید ماهها صبر کرده بودند که عید نوروز فرا برسد تا بتوانند با پولهای عیدی خود بستنی بخرند و بخورند.این روزها شاهد عرضه بستنی در انواع مختلف و در طول سال هستیم .بستنی هایی که هیچ شباهتی با بستنی علی عابد نداشته و ندارند.امروزه حتی تولید بستنی در منازل نیز انجام میشود، دستگاههای بستنی ساز خانگی وارد بازار شده و مردم میتوانند خودشان هر نوع بستنی را که دوست دارند ، تولید نمایند.
یکی از نوستالژی های میمه و خصوصا باغ ملی همان بستنی علی عابد بود که دیگر شاهد چنین بستنی هایی با طعم و مزه نخواهیم بود ، زیرا همه چیز ماهیت خود را از دست داه است .امروزه کمتر خانواده ای را سراغ داریم که مبادرت به پرورش گاو شیرده نماید ، امروز کمتر بستنی فروشی را سراغ داریم که از شیر تازه گاو استفاده کند، کمتر بستنی فروشی جرات استفاده از زعفران خالص را دارد ، کمتر بستنی فروشی ، همت تولید بستنی، به شیوه های سنتی و کاملا دستی دارد .چون صرف نمیکند ، اگر امروزه بخواهیم یک لیوان از بستنی به مانند بستنی علی عابد را تهیه کنیم باید مبلغی در حدود بیست هزار تومان پرداخت کنیم که از عهده اکثر مردم خارج بوده و با این پولهایی که امروزه به عنوان عیدی به بچه ها داده میشود ، جرات این کار وجود ندارد.برای علی عابد که برند بستنی خود را در میمه به ثبت رسانده آرزوی سلامتی و طول عمر را دارم .تا مطلبی دیگر ایام به کامتان باد .شاد زی مهر افزون خدانگهدار