قناتهای جهانی در ایران

2021-03-22
384 بازدید

پایاب قنات جهانی میمه شاید باور پذیر نباشد که یونسکو در سال ۲۰۱۶ در چهلمین اجلاس میراث جهانی‌اش ۱۱ قنات ایرانی را در لیست آثار ثبت شده خود قرار داد؛ البته این اتفاق به همین راحتی رخ نداد، زیرا این سازمان جهانی چند شرط را برای این کار در نظر داشت؛ مشخصه‌های منحصر به فردی […]

پایاب قنات جهانی میمه

شاید باور پذیر نباشد که یونسکو در سال ۲۰۱۶ در چهلمین اجلاس میراث جهانی‌اش ۱۱ قنات ایرانی را در لیست آثار ثبت شده خود قرار داد؛ البته این اتفاق به همین راحتی رخ نداد، زیرا این سازمان جهانی چند شرط را برای این کار در نظر داشت؛ مشخصه‌های منحصر به فردی مانند عمق، طول، شکل ظاهری و نوع معماری‌شان از جمله این شروط بود.

از این رو این «قنات قصبه گناباد» عمیق‌ترین قنات ایران است که عمق مادر چاه آن به ۳۵۰ متر می‌رسد. «قنات زارچ» در استان یزد، با ۱۰۰ کیلومتر طول، طولانی‌ترین قنات ایران به حساب می‌آید. «قنات اکبر آباد فسا» در استان فارس پر آب‌ترین قنات کشور به شمار می‌رود و قنات‌های تهران و ری، پیش از قنات فسا پر آب‌ترین قنات‌ها بودند.

جالب توجه‌ترین قنات ایران، «قنات مون اردستان» است که دو طبقه دارد و از عمر آن بیش از ۸۰۰ سال می‌گذرد. از دیگر قنات‌های ثبت شده در این فهرست می‌توان به قنات‌های حسن آباد مهریز، ابراهیم آباد اراک، بلده فردوس، دو قنات در میمه و قنات وزروان در اصفهان، جوپار و قاسم آباد در استان کرمان اشاره کرد و در نهایت اینکه همه این قنات‌ها به‌عنوان بیستمین اثر ایران در این فهرست ثبت شد.

فناوری پیشرفته قنات ایرانی با قدمت بیش از ۲۵۰۰ سال در ایران باستان، توجه جهانیان را بر انگیخته است. هرکدام از این قنات‌ها ویژگی‌های منحصر به فردی دارند که دلیل قرار گرفتن آن‌ها در این فهرست است.

در حال حاضر نام قنات‌های برجسته دیگری در شهر‌های مختلف ایران به چشم می‌خورند که قابلیت اضافه شدن به لیست قنات‌های ثبت شده از ایران در یونسکو را دارند. در سال‌های آتی، روند بررسی نام این قنات‌ها در فهرست یونسکو انجام خواهد شد.