محمدتقی معینیان – به بهانه آغاز فعالیت شورای پنجم شهر(۱)

به بهانه آغاز فعالیت شورای پنجم شهر(بخش اول)
شورای شهر مکانی برای رای زنی و هم اندیشی نخبگان برگزیده مردم برای بررسی و شناخت کمبودها، نیازها و نارسایی های اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، بهداشتی، اقتصادی و رفاهی شهر و تهیه طرح ها و پیشنهادهای اصلاحی و راه حل های کاربردی در این زمینه ها جهت برنامه ریزی و ارائه آن به مقامات مسئول ذی ربط است.
این شورا، شهردار را بر می گزیند و مؤظف است با دو چشم بسیار باز بر عملکرد ایشان نظارت کند.
شورا وظیفه دارد بر حسن اداره و حفظ سرمایه و دارایی های نقدی، جنسی و اموال منقول و غیر منقول شهرداری نظارت کند و همچنین نظارت کند بر حساب درآمدها و هزینه های شهرداری به گونه ای که مخل جریان عادی امور شهرداری نباشد. وظیفه دیگر شورا برنامه ریزی در خصوص مشارکت مردم در انجام خدمات اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی شهر است و سرانجام شورا وظیفه دارد در خصوص تشکیل انجمن ها و نهادهای اجتماعی، امدادی، ارشادی و تأسیسات تعاونی های تولید و توزیع و مصرف همکاری مؤثر و دائمی داشته باشد. تجربه ۴ دوره شورای شهر میمه به ما می گوید که کسی که اخیرا بر کرسی شورای شهر نشسته، باید حداقل دارای ویژگی های ذیل باشد.
۱- به تفکر شورایی اعتقاد و ایمان عملی داشته باشد.
یعنی مشورت با اهل فن را در طول زندگی خود تمرین کرده باشد و در دوره عضویت در شورای شهر نیز همواره بر این اصل تأکید داشته باشد و مردم در عمل ببینند.
اعضای شورای شهرشان در همه کارها مشورت با اهل فن و افراد دلسوز و با تجربه شهر را سرلوحه امور خود قرار داده اند.
اصل ۱۰۰ قانون اساسی که مهم ترین اصل در این زمینه است بر پایه آیه قرآن «و شاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی الله ان الله یحب المتوکلین» بنا نهاده شده است. (در کارها با مردم مشورت کن و پس از مشورت تصمیم بگیر، آن گاه بر خداوند توکل کن که خدا متوکلان را دوست دارد).
متأسفانه می توان گفت در چهار دوره گذشته شوراهای شهر میمه، اصل مشورت با مردم و صاحب نظران به طور کلی فراموش شده بود. در آغاز هر چهار دوره شورا، لزوم ایجاد اتاق های فکر برای مشورت در شهر مورد تأکید بود و اعضای شورا ابتدا قول قطعی داده اند که این امر را سرلوحه کارشان قرار دهند ولی پس از افتادن در روزمرگی، این اصل اساسی به بوته فراموشی سپرده شده است.
۲- توانایی کار گروهی و اندیشه جمعی
این ویژگی در جماعت (ما ایرانیان) اکسیر اعظم است. چیرگی استبداد و خود محوری و خودخواهی چند هزار ساله از ما ایرانیان یک ملتی ساخته که در کار گروهی تقریباً از همه کشورهای دنیا حتی کشورهای عقب نگه داشته شده آفریقایی ضعیف تر هستیم و این ضعف را سازمان ملل در گزارش سال ۱۳۵۳ خود به رخ ما ایرانیان کشید.
متأسفانه در میان اعضای شورای فعلی شهر، چه بسا افرادی یافت می شوند که در طول عمر خود نتوانسته اند با هیچ گروهی به مدت حتی یکسال کار کنند و غیر از خودشان همواره دیگران را ندیده اند. اینان به هیچ وجه دردی از مردم شهر دوا نخواهند کرد و اگر نتوانند با جمع شورا خود را هماهنگ کنند و کار کنند ممکن است از شورا کناره گیری کنند و چون در شورا کناره گیری کنند نفر علی البدل جایگزین آن شخص می شود. این اقدام عملاً نوعی ستم به رای مردم محسوب می شود. اگر کسی نمی تواند با جمعی سازگاری داشته باشد، کناره گیری اش هم ظلم و ستم به خودش و هم به مردم رای دهنده است و این فرد برای همیشه اعتبارش را از دست خواهد داد. پس این فرد باید با تلاش جدی خودش را با اعضای دیگر شورا هماهنگ کند و تجربه کار گروهی را بیاموزد.
۳- شناخت کامل از ساختار شهر، شورا و شهرداری
کسی که سال ها در ساختارهای شهری کار نکرده باشد، با شهرداری آشنا نباشد، مردم مناطق شهر و مشکلات آن ها را نشناخته باشد، با ساختار قدرت آشنا نباشد، در ادارات و نهادها و شهرداری و شورا احدی برای وی تره خورد نخواهد کرد و چهار سال بعد گزارش عملکردش این است که فقط یک صندلی از شورا را اشغال کرده است. این امر باعث سرخوردگی خود عضو و مردم شهر که به او رای داده اند خواهد شد . متأسفانه نمونه چنین اعضایی در شوراهای گذشته شهرمان سراغ داریم که عضو انتخاب شده شورای شهر، بدون اینکه حتی در ساختارهای شهری کار قابل توجهی کرده باشد و حتی شناخت درستی از ساختارهای شهری داشته باشد، با شعار پوپولیستی و مردم فریب رای آورده، در حالی که مردم در طول چهار سال هیچ کار شایسته ای از وی ندیده اند. این افراد هم خودشان سر خورده شده اند و هم هیچ پاسخی به پرسش های زیاد مردم شهر نداشته اند. پس این افرادنیز باید با تلاش جدی وبامطالعه ومشورت با اهل فن واعضای باتجربه شورا ،سریعا خود راباساختار ووظایف شورا وشهر تجهیز کند

۴- خرده هوشی، سر سوزن ذوقی
عضو شورای شهر باید از بهره هوشی بهتری نسبت به اکثر انتخاب کنندگان برخوردار باشد و با برنامه ریزی، خردمندی و توانایی گفتار و با اتکا به هوش و ذوق خود تأثیری در شهر و مردم شهر داشته باشد. با احترام نسبت به مردم برخورد کند. اهل مطالعه و پژوهش باشد. دهن بین نباشد و در شورا تأثیرگذار باشد. اگر این ویژگی ها را عضوی از شورا نداشته باشد، باید چهار سال دنباله رو بقیه اعضای شورا شود و مرتب تحقیر شود، تحقیر عضو شورای منتخب مردم، تحقیر مردم رای دهنده محسوب می شود. عضو شورا اگر خرده هوشی و سر سوزن ذوقی داشته باشد با مطالعه و همفکری با صاحب نظران دارای عقیده و نظر می شود و دیگر دنباله روی بقیه اعضای شورا نمی شود (به قول معروف دیگر چای ریز شورا نخواهد شد).
۵- پاک دستی و سر خم نیاوردن در برابر امتیازها و رشوه های احتمالی
خوشبختانه طی پنج دور شورای شهر میمه اکثر کاندیدها و منتخبین انسان های پاک دست و سالم بودند. خدای نکرده اگر عضوی از شورای شهر به خاطر منافع کوتاه مدت خود به امتیازدهی خویشان و دوستان سر فرود آورد و به خاطر آن منافع بلند مدت خود و مردم را فدای آن کرد، به درستی مستحق سرزنش و نکوهش است. متأسفانه نمونه هایی از این افراد در ادوار گذشته شورا گزارش شده که باعث سر افکندگی خود شخص و مردم شهر که به وی رای داده اند شده یا می شود.
۶- داشتن تخصص های لازم
اعضای شورای شهر باید در زمینه هایی که شورا به آن نیاز دارد تخصص و به ویژه تجربه داشته باشند. کارایی تخصص در شورای شهر بیشتر از سایر ویژگی ها کاربرد دارد. در شورای پنجم شهر میمه به جز یک نفر سایر اعضا تخصص لازم در زمینه های مورد نیاز شورا نظیر عمران، معماری، شهرسازی و برنامه ریزی شهری، هنر و زیباشناسی، مدیریت آی تی، حقوق و قوانین شهری، اقتصاد و جغرافیای شهری، ترافیک، جامعه شناسی شهری و روان شناسی مناسبات شهروندان، فضای سبز و کشاورزی، محیط زیست، مدیریت شهری، مدیریت بحران، مدیریت استراتژیک، مدیریت پروژه و سایر رشته های مرتبط شهری را ندارند. اما این بزرگواران می توانند با مطالعه مباحث علمی و مشورت با صاحب نظران اهل فن و همچنین بازدید و برگذاری جلسات مشورتی با شورای شهرهای مجاور و کمک گرفتن از مشاورین دارای تخصص های لازم اطلاعات و دانش فنی خود را در زمینه های فوق الاشاره بالا ببرند.
۷- پای بندی به قانون
دوران طولانی زندگی بشر همواره دستخوش تغییرات در گرایش به قانون بوده است. امروزه دنیای پیشرفته فقط یک خط قرمز دارد و آن هم (قانون) است. مطالعه و حفظ آئین نامه های مربوط به اداره شهر و قوانین و مقررات حاکم بر این آئین نامه ها کمترین توقعی است که از یک عضو شورای شهر انتظار می رود.
۸- شفافیت، مسئولیت پذیری و پاسخ گویی شفاف
شفافیت عملکرد، مسئولیت پذیری در حیطه وظایف شورا و پاسخگویی به مردم، سه اصلی است که اگر در هر حاکمیتی باشد، آن حاکمیت را از هر نظر به سوی پیشرفت و موفقیت می برد و از فروپاشی آن جلوگیری می کند. رعایت این سه اصل برای کلیه اعضای شورای شهر بسیار مهم و لازم است.
۹- نگاه کردن به شهر به عنوان یک پدیده زنده
شهر مانند گوشت قربانی نیست که بین پولدارها یا نیازمندان، اقوام و خویشان و دوستان تقسیم گردد. شهر مانند انسان زنده ای است که نیاز به تندرستی، شادی و شادمانی دارد. این پدیده زنده هم زندگی شایسته اعتناوتوجه دارد و هم پی در پی در حال تغییر چهره است. پس این موجود زنده باید ریه ای سالم داشته باشد تا به آسانی نفس بکشد، آموزش و پرورش درستی داشته باشد تا از آسیب های اجتماعی اش بکاهد، فرهنگ درستی داشته باشد تا جوانان خردمند و هنرمند پرورش دهد. باید برای اداره خود اقتصاد درستی داشته باشد تا به تن فروشی (فروش املاک و تجهیزات شهرداری) تن در ندهد. مصرفش را کنترل کند، زباله کمتری تولید کند، فرسودگی را از چهره خود بزداید،چهره خودرا مرتب آرایش و پیرایش نماید، امنیت و آسایش و آرامش خاطر داشته باشد و سرانجام برای دوران سالمندی و پیری خود برنامه ریزی کند. اگر عضو شورای شهر با این دیدگاه نگاه کند، دیگر در نظر او شهر گوشت قربانی نیست و چهار سال عضویت خود در شورا را به روزمرگی نمی گذراند و برای زنده نگه داشتن شهر تمام قد می اندیشد، قانون پوبا تصویب می کندوبرای اجرای قوانین تصویبی خودباتمام وجود نظارت می کند. ادامه دارد…. محمدتقی معینیان