قنات وزوان و مزدآباد میمه اصفهان دارای سد زیرزمینی است

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی شبستان، سمسارزاده رئیس سابق مرکز بین‌المللی قنات یزد و مشاور ارشد مرکز بین المللی قنات و سازه‌های ایران در یونسکو در نشست خبری ثبت جهانی قنات ایرانی و بیابان لوت گفت: پرونده ثبت قنات ایرانی در واقع مظهر همکاری و همگرایی در داخل کشور بود.

وی با بیان اینکه دستگاه های مرتبط با موضوع قنات که با هم مرتبط بودند توانستند پرونده را به منصه ظهور برسانند، افزود: مرکز بین الملل قنات و سازه های تاریخی آبی وزارت جهاد کشاورزی، کمیسیون ملی یونسکو، دفتر منطقه ای یونسکو در تهران، نماینده دایم ایران در یونسکو برای ثبت جهانی قنات ایرانی همکاری خوبی داشتند.

سمسار زاده با اشاره به فعالیت های مرکز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آبی از سال ۸۴ در شهر یزد گفت: پرونده قنات ها از همان زمان در دست بررسی و اقدام قرار گرفت.

وی با بیان اینکه ۱۱ قنات انتخاب شده از ۳۷ هزار رشته قنات ایران هر کدام ویژگی خاصی دارند و در کنار آن مکمل یکدیگر هم هستند، تصریح کرد: قنات گناباد عمیق ترین مادرچاه را با عمق ۳۰۰ متر دارد و قنات زارچ یزد با ۸۰ کیلومتر طولانی ترین قنات در داخل ایران و در سطح دنیا است و همچنین از نظر نظام مدیریت حاکم بر آن و بهره برداری آب های زیرزمینی منحصر به فرد است.

سمسارزاده افزود: قنات حسن آباد مهریز یزد، آب را از گسل می گیرد و در مدیریت مصرف سه منطقه را با هم هماهنگ می کنند. همچنین قنات بلده فردوس آب ۱۵ حلقه مادرچاه را با هم تلفیق می کند و از ۱۲ آسیاب آبی برخوردار است.

 مشاور ارشد مرکز بین المللی قنات و سازه‌های ایران در یونسکو ادامه داد: قنات وزوان و مزدآباد میمه اصفهان دارای سد زیرزمینی است و قنات گوهرریز گوکان از مخزنی برخوردار است که آب را از خروجی قنات تقسیم می کند.

وی افزود: قنات های قاسم آباد و اکبرآباد بم نیز از گسل آب دریافت می کنند و پرآب ترین قنات های کشور محسوب می شوند که نظام های ویژه ای در پایین دست خود پیش بینی کرده اند. همچنین قنات ارجستان جزو قنات های دوطبقه در کشور است.

سمسارزاده با بیان اینکه قنات های ارونه در اردستان، قنبرآباد و شیخ بم در دستور کار برای ثبت در میراث جهانی قرار دارند، افزود: ۴۰ درصد آب های زیرزمینی از طریق قنات ها تامین می شود و قنات های دیگری نظیر چشمه سلیمانیه، حاج آباد یزد، وقف آباد و اردستان در یزد با قدمت ۷۰۰ سال قنات هایی هستند که بر روی آنها کار می کنیم.

وی با اشاره به دستاوردهای ثبت قنات ایرانی در یونسکو اظهار داشت: جلب توجه جامعه جهانی به فناوری بومی و کهن ایرانیان، جذب گردشگران فرهنگی و طبیعی و افزایش آن، افزایش آگاهی های عمومی، تاثیر مثبت ثبت قنات ایرانی در اجلاس استانبول در تمام سطوح جامعه از جمله آثار ثبت قنات ایرانی است.

سمسارزاده خاطرنشان کرد: با ثبت قنات ایرانی در واقع ۳۷ هزار رشته قنات را ثبت کرده ایم یعنی در دل کشاورزانی که از قنات بهره برداری می کنند و بنا به دلایلی ناامید شده اند بذر امید در دل شان کاشته ایم و انگیزه ایجاد کرده ایم که این باعث می شود تا کشاورزان از قنات ها بیشتر مراقبت کنند و توجه قشر جوان به جنبه های مادی و معنوی قنات افزایش یابد.

رییس مرکز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آبی تاکید کرد: ثبت جهانی قنات ایرانی زمینه ای فراهم می کند تا دولت جمهوری اسلامی ایران منابع بیشتری برای حفاظت از قنات ها و لایروبی آنها اختصاص دهد.

وی با اشاره به ایجاد زمینه ای برای توجه ویژه پژوهشگران و اساتید دانشگاهی به موضوع قنات اظهار داشت: مشاهده می کنیم در بهره برداری پایدار و نظامات کشاورزی قنات به طبیعت ضربه ای وارد نکرده است بلکه الگوی همزیستی مسالمت آمیزی است که با طبیعت داشتیم و این باعث می شود یک مدل جدید از تعامل بین انسان و طبیعت احیا شود.