محمد تقی معینیان – واکاوی شعار سال ۱۳۹۵ قسمت اول

2016-05-18
91 بازدید

واکاوی شعار سال ۱۳۹۵ (اقتصاد مقاومتی،عمل و اقدام) مقام معظم رهبری: «کشور بدون اقتصاد مقاومتی رشد نخواهد کرد. مشکلات اقتصادی اش برطرف نخواهد شد و گرفتاری هایش روز به روز بیشتر خواهد شد.» در حال حاضر پنج تئوری اقتصادی در علوم اقتصادی وجود دارد که کشورهای دارای بحرانهای اقتصادی برای خروج از بحران و سازماندهی […]

photo_2016-02-23_14-53-49

واکاوی شعار سال ۱۳۹۵ (اقتصاد مقاومتی،عمل و اقدام)
مقام معظم رهبری: «کشور بدون اقتصاد مقاومتی رشد نخواهد کرد. مشکلات اقتصادی اش برطرف نخواهد شد و گرفتاری هایش روز به روز بیشتر خواهد شد.»
در حال حاضر پنج تئوری اقتصادی در علوم اقتصادی وجود دارد که کشورهای دارای بحرانهای اقتصادی برای خروج از بحران و سازماندهی امور اقتصادی خود از این تئوریها استفاده می کنند.
۱- تئوری اقتصاد موازی
در این تئوری اقتصادی در کنار نهادهای سنتی رسمی اقتصادی کشور نهادهای جدید اقتصادی با رویکرد جهادی و انقلابی ایجاد می شوند نظیر ایجاد نهادهای جهاد سازندگی، کمیته امداد امام خمینی (ره)، بنیاد مسکن، سپاه پاسداران که به موازات نهادهای سنتی ادارات کشاورزی، بهزیستی، مسکن و شهرسازی و ارتش، در شرایط بحرانی کشور در بعد از پیروزی انقلاب، با رویکرد انقلابی و جهادی ایجاد شدند. پس در این تئوری اقتصادی باید در کنار نهادهای رسمی اقتصادی، نهادهای انقلابی و جهادی در زمینه اقتصادی ایجاد شود تا به موازات نهادهای سنتی اقتصادی که) ماهیتاً از عهده بحرانهای اقتصادی بر نمی آیند( برنامه ریزی و اجرای رویکردهای اقتصادی موازی به نهادهای تازه تأسیس با روحیه جهادی و انقلابی واگذار گردد.
۲- تئوری اقتصاد ترمیمی
در این تئوری اقتصادی، ساختارهای اقتصادی، اجرائی و اداری کشور حسب نیازهای مختلف و مقتضیات زمان، ترمیم و مقاوم سازی و آسیب زدایی می شوند. برای مثال از بانک مرکزی خواسته می شود که کانون های ضعیف و بحران اقتصادی کشور را شناسایی و براساس شرایط تحریم ها و نیازهای نظام اسلامی آنها را بازسازی و با ارائه عملکرد جهادی، بحران اقتصادی کشور در شرایط تحریم ها یا در شرایط جنگ را ساماندهی و کانون های ضعیف اقتصادی فرسوده و ناکارآمد اقتصادی را مقاوم سازی و به کانون های پویا، فعال و کارآمد با ساختارهای اقتصادی و پویا بازسازی کنند.
در سالهای ۱۹۷۹ و ۱۹۸۳ کشورهای غربی در دو شوک نفتی، اقدام به جایگزینی سوختهای فسیلی با سایر سوختهای نوین کردند. به طوری که امروزه با قیمت های بالای صد دلار در هر بشکه نفت هم دچار شوک نفتی نمی شوند.
۳- تئوری اقتصاد دفاعی
در این تئوری اقتصادی، نهادهای اقتصادی کشور باید راههای حمله و ایجاد اخلال در نظام اقتصادی و ابزارهای لازم برای مخالفان اقتصادی کشور را شناسائی و پیشاپیش ابزارها و شیوه های هجمه دشمن به اقتصاد کشور را شناسایی و استراتژی مقاومت و خنثی سازی آنها را آماده نمایند. در اصل تئوری اقتصاد دفاعی نوعی (آفندشناسی و پدافند شناسی) اقتصادی در برابر حمله و هجمه مخالفین اقتصادی در کشور است
۴- تئوری اقتصادی الگو
در این تئوری اقتصادی، اقتصاد حالت پدافندی ندارد بلکه این تئوری دارای رویکرد بلندمدت و کلان اقتصادی با عملکرد ایده آل اقتصاد بر مبنای ایدئولوژی دینی است برای مثال اگر ایران در پی پیاده سازی اقتصاد ایده آل بر مبنای بینش اسلامی باشد باید طرح وراهبردی را بعنوان اقتصادی اسلامی و الهی برای جهان اسلام پیشنهاد کند که الهام بخش و کارآمد باشد تا زمینه ساز تشکیل تمدن بزرگ اسلامی گردد.
۵- تئوری اقتصادی ریاضتی (ریاضت اقتصادی)
در این تئوری اقتصادی، دولت برای کاهش هزینه ها و رفع کسری بودجه، به کاهش و یا حذف ارائه برخی خدمات و مزایای عمومی دست می زند. این طرح که به منظور مقابله با کسری بودجه توسط دولت ها انجام می شود. با رویکرد افزایش مالیاتها، افزایش سود وام های بانکی، دریافت وام و کمکهای مالی خارجی و قطع برخی خدمات و هزینه های دولتی است. این تئوری در حال حاضر در کشورهای یونان و اسپانیا در حال اجرا است.
اقتصاد مقاومتی
واژه اقتصاد مقاومتی، یکی از واژه های اختراعی در ایران اسلامی است که در علوم اقتصادی رایج دنیا و نهادهای رسمی اقتصادی تاکنون چنین واژه ای تعریف نگردیده است. این واژه برای اولین بار در سال ۸۹ توسط مقام معظم رهبری در مشهد مقدس مطرح شد و تاکنون توسط مراکز علمی و دانشگاهی و همچنین نهادهای اجرایی اقتصادی طرح جامع و نگرشی شفاف و روشن از این واژه تبیین و بیان نشده است.
پس از مطرح شدن این واژه، صاحب نظران علوم اقتصاد تاکنون معانی مختلفی در مورد این واژه بیان کرده اند که اکثراً بر اساس تعاریف رایج در علم اقتصاد برگرفته از اقتصاد غربی یا شرقی یا اقتصادهای مستقل و غیروابسته است. عده ای اقتصاد مقاومتی را همان اقتصاد ریاضتی مطرح در کشورهای غربی تعریف می کنند و این واژه را (واژه ایران ساختی) معادل اقتصاد ریاضتی می دانند. عده ای دیگر آنرا معادل واژه اقتصاد ترمیمی مطرح در جهان شرق و عده ای آنرا معادل اقتصاد دفاعی مطرح در بلوک کشورهای مستقل نظیر ونزوئلا می دانند.
تاکنون گویاترین و شفاف ترین مفهوم این واژه را می توان در بیانات مقام معظم رهبری دید و شنید. در بیانات متعدد مقام معظم رهبری در تبیین این واژه اینگونه برداشت می شود:
«اقتصاد مقاومتی: یعنی آن اقتصادی که در شرایط فشار، در شرایط تحریم، در شرایط دشمنی و خصومت های شدید دول خارجی، می تواند تعیین کننده رشد و شکوفائی کشور باشد. این اقتصاد در واقع معنا و مفهومی از کارآفرینی و نیازهای اساسی کشور به کارآفرینی بدلیل آمادگی کشور برای جهش اقتصادی، ایجاد اشتغال و رفاه عمومی و رشد و توسعه کشور بر پایه و اساس مؤلفه های دانش بنیان، درون گرا، و دانائی محور است. اقتصاد مقاومتی یعنی آن اقتصادی که به یک ملت امکان می دهد و اجازه می دهد حتی در شرایط فشار اقتصادی، رشد و شکوفائی خودشان را داشته باشند.»
در واقع اقتصاد مقاومتی شالوده ای از گزینه های اقتصاد غربی یا شرقی نیست، بلکه نگرشی جدید و نو مبتنی بر اقتصاد اسلامی با تکیه بر درون گرائی ،دانش بنیان ، مردم محور و دانائی محوری است که برای اولین بار در جهان اقتصاد و سیاست مطرح می شود و نیاز به تهیه ارگانهای فرماندهی و مدیریتی دارد.
باید رویکردهای اجرائی این تئوری جدید و نوبنیاد اقتصادی بر اساس بیانات و دیدگاههای مقام معظم رهبری تبیین و حدودش روشن، شفاف و کاملاً مشخص گردد.
مهمترین ارگانهای اقتصاد مقاومتی ,,,,,,,,,, ادامه دارد