نویسنده مسیحی لبنانی، کسی که امام علی(ع) را صدای عدالت انسانی نامیده بود، چشم از جهان فروبست. جرج سجعان جرداق، سال ۱۹۲۴ در یک خانواده مسیحی ارتدوکس دارای تبار قحطانی در منطقه مرجعیون (جنوب لبنان) به دنیا آمد. منطقه ای که خود او آنجا را یکی از زیباترین نقاط زمین و از پر رویدادترین و […]
نویسنده مسیحی لبنانی، کسی که امام علی(ع) را صدای عدالت انسانی نامیده بود، چشم از جهان فروبست.
جرج سجعان جرداق، سال ۱۹۲۴ در یک خانواده مسیحی ارتدوکس دارای تبار قحطانی در منطقه مرجعیون (جنوب لبنان) به دنیا آمد. منطقه ای که خود او آنجا را یکی از زیباترین نقاط زمین و از پر رویدادترین و پر خاطره ترین مناطق آن توصیف می کند.
جرداق به دلیل علاقه وافرش به امام علی(ع) و نوشته هایش درباره او شناخته شده است. او در خاطراتش گفته است که بارها در نوجوانی از مدرسه گریخته و به آغوش طبیعت رفته است تا به مطالعه نهج البلاغه و دیوان متنبی (شاعر مشهور عرب) بپردازد. برادرش، فواد جرداق کسی بود که او را با نهج البلاغه آشنا کرده و به مطالعه آن توصیه کرده بود.
پدر و مادرش نیز به حضرت على (ع) بسیار ارادت داشتند و بر سردر خانه خود، سنگى را نصب کرده بودند که روى آن جمله لا فتى الا على، لا سیف الا ذوالفقار حک شده بود.
او پس از پايان تحصيل در کالج کليسايي بيروت، دو کار را باهم آغاز کرد: نوشتن مداوم براي نشريات لبناني و عربي و نيز تدريس ادبيات عرب و فلسفه در بعضي از مدارس بيروت و آثار ادبي و فکري امام علي (ع) يکي از موضوعات موجود در برنامه‌های آموزشي اين مدارس بود و ازآنجاکه داشته‌ها و دانسته‌های کودکي و نوجواني فرد براي تدريس کافي نيست، جورج جرداق بايد براي آگاهي بيشتر سراغ مطالب و کتاب‌ها و آثار جديدي درباره شخصيت ادبي و فکري و اجتماعي اين شخصيت می‌رفت و بدين ترتيب، شروع به مطالعه آثاري کرد که درباره امام نوشته‌شده بود و پس‌ازآن برايش آشکار شد که بيشتر آنچه می‌خواند به مسائل ثانوي و محدودي برمی‌گردد که به زمان و مکاني مشخص ربط دارد که شايد در مرحله‌ای تاريخي براي بيشتر از مردم اهميت دارد اما براي همه مردم در همه برهه‌های تاريخي مناسب نيست و بيشتر مطالب، به‌حق امام علي (ع) در خلافت برمی‌گشت و اينکه از ديدگاه مؤلفان اين کتاب‌ها چه اندازه حق با امام علي (ع) بوده است و هرکدام هم براي ادعاي خود دلايلي می‌آورند اما از ديدگاه امام علي (ع) نسبت به زندگي و انسان و ضرورت‌های جامعه بشري سخني در ميان نبود.
ازاین‌رو، جورج جرداق تصميم گرفت به نهج‌البلاغه برگردد و دوباره آن را با توجه مطالعه کند و دريافت که امام علي (ع) عمیق‌تر و بزرگ‌تر از تمام آن چيزهايي است که گذشتگان و معاصران درباره‌اش نوشته‌اند و به اين نتيجه رسيد که انسانيت امام (ع) با تمام عناصر و خصايصش از اندیشه‌ای صاف و درکي عميق نسبت به حقيقت وجود ناشي می‌شود و آنچه مردم را در زندگي خود بدان فراخوانده فراتر از همه مرزهاي زمان و مکان است.
به‌این‌ترتیب او باانگیزه عشق به حقيقت، تصميم گرفت کتابي دایره المعارفی شامل آنچه ديگران به آن پرداخته‌اند بنويسد و بدين گونه کتاب مشهور «امام علي (ع)، صداي عدالت بشري» را در چند جلد تألیف کرد که عبارت‌اند از: «علي (ع) و حقوق بشر.» «علي (ع) و انقلاب فرانسه»، «علي (ع) و سقراط»، «علي (ع) و روزگارش» و «علي (ع) و قوم‌گرایی عربي» و سپس کتاب «روائع نهج‌البلاغه» را به اين مجموعه اضافه کرد.
جرج جرداق کتاب ارزشمند «امام علی، صدای عدالت انسانی» را در پنج جلد نوشت و خود هیچ یک از کتاب هایش را به اندازه این کتاب، دلچسب و دلپذیر نمی دانست. او در این کتاب در وصف حضرت علی(ع) نوشته است: «ای روزگار کاش می توانستی همه قدرت هایت را، و ای طبیعت، کاش می توانستی همه استعدادهایت را در خلق یک انسان بزرگ، نبوغ بزرگ و قهرمان بزرگ جمع می کردی و یک بار دیگر به جهان ما یک علی دیگر می دادی.»
او درباره امام حسین(ع) نیز گفته است: « آن غیرتمندی که تا این پایه به ناموس و مردمان اهتمام می ورزید و در حمایت از همسر و خانواده و دیگران لحظه ای از مجاهدت بازنمی ایستاد، چون در میدان رزم یکه و تنها ماند و از زخم شمشیر و نیزه و زوبین بر زمین نشست و اوباش کوفه و سربازان مزدور دستگاه حاکم را دید که از هر سو به سرپناه زن و فرزاندانش حمله ور هستند، دست پولادین خونین برآورد و فریاد زد که: هان ای نامردان! اگر دین ندارید، در زندگی آزاده باشید.»
جرداق در گفت و گویی با سایت شفقنا درباره اینکه چه شباهت هایی بین علی(ع) و حسین(ع) وجود دارد و اینکه چرا علی(ع) را برای نوشتن انتخاب کرده و امام حسین(ع) را انتخاب نکرده، گفته است: «پی بردم که حسین(ع) خط طبیعی پدرش علی(ع) است و به این موضوع نیز در نوشته هایم اشاره کرده ام. از فسق معاویه و جنایت وی و همچنین ظلم یزید و زورگویی های وی نیز نوشتم. حسین بن علی (ع) امام عادل بود و در جنگ با یزید فاسق دستور شرعی داشت.
هنگامی که از تمدن علی(ع) برای تاریخ انسانیت نوشتم، پی بردم که در ایشان وجوه مشترکی با ادیان کیهانی و ربانی وجود دارد بنابراین ایشان را به عنوان نمونه ای برای موفقیت انقلاب فرانسه و عدالت و حقوق بشر انتخاب کردم و همچنین در اثر«علی و سقراط» ایشان را چراغی برای فلسفه و حکمت و اخلاق برگزیدم.»
روانش شاد و یادش گرامی …
نظرات