این گونه کارمندان را انتخاب کنید؛

امیرالمومنین (علیه السلام) در خطبه‌ای که در عهدنامه‌ی مالک اشتر می‌فرماید که چه کسانی را برای کارمندان دولت انتخاب کن:
«وَ تَوَخَّ مِنْهُمْ أَهْلَ التَّجْرِبَةِ وَ الْحَیَاءِ مِنْ أَهْلِ الْبُیُوتَاتِ الصَّالِحَةِ وَ الْقَدَمِ فِی الْإِسْلَامِ الْمُتَقَدِّمَةِ فَإِنَّهُمْ أَکْرَمُ أَخْلَاقاً وَ أَصَحُّ أَعْرَاضاً وَ أَقَلُّ فِی الْمَطَامِعِ إِشْرَاقاً» (نهج‏البلاغه، نامه‏۵۳) اگر خواستی از کارمندان کسی را بیاوری، کسی را بیاور که تجربه داشته باشد و حیاء و ادب داشته باشد. از نظر فامیلی «من اهل بیوتات صالحه» باشد. «وَ الْقَدَمِ فِی الْإِسْلَامِ الْمُتَقَدِّمَةِ» در اسلام صاحب قدمت باشد.
بعد می‌فرماید: «فَإِنَّهُمْ أَکْرَمُ أَخْلَاقاً وَ أَصَحُّ أَعْرَاضاً وَ أَقَلُّ فِی الْمَطَامِعِ إِشْرَاقاً» این‌ها از نظر اخلاق کرامت دارند، آبرودار هستند و خوب می توانند کار کنند و مفید واقع شوند.

گمراهان را انتخاب نکنید؛
قرآن می‌فرماید: «وَ أَقَلُّ فِی الْمَطَامِعِ إِشْرَاقاً» «وَ ما کُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّینَ عَضُداً»(کهف/۵۱) در جنگ احد عده‌ای از یهودیان آمدند، گفتند: یا رسول اللّه! ما می‌خواهیم کمکت کنیم، فرمود: من از یهودیان کمک نمی‌گیریم، از مضلین عضو نمی‌گیرم. گمراهان را به عنوان بازو انتخاب نمی‌کنم.

آدم های کسل را رها کن؛
امیرالمۆمنین می‌فرماید: این‌ها را بیرون بریز «لا تتخذ امرک علی الکسلان» در کارهایت آدم های کسل و تنبل را کنار بزن.

دانا باشد؛
حضرت موسی آمد و گفت: مسئولیت اقتصاد مملکت را به من بدهید. بعد دلیل گزینش خودش را این طور گفت: «إِنِّی حَفیظٌ عَلیمٌ»(یوسف/۵۵) اگر من مسئول اقتصاد و بودجه باشم «حَفیظٌ عَلیمٌ» من هم حفاظت می‌کنم و هم می‌دانم چگونه حفاظت کنم.

قوی و امین باشد؛
دختر حضرت شعیب، به حضرت شعیب گفت: پدر برای استخدام موسی را بگیر، برای این که موسی خوب جوانی است و هم قوی و هم امین است. لب چاه که رفته بودیم تا گوسفندها را آب بدهیم، موسی آمد و جوان‌ها را کنار زد تا ما زودتر به گوسفندانمان آب بدهیم. حق ما را گرفت، گوسفندان را زودتر آب داد، چون ما دختر چوپان هستیم نگذاشت مردها حق ما را از بین ببرند. او بسیار قوی است و هم امین است چون وقتی در راه می‌آمدیم به ما نگاه نکرد.

به پدر او چه کار دارید؟!
عده‌ای از بنی اسرائیل گفتند: یک رهبری به ما بده که با طاغوت بجنگیم. خدا گفت: خیلی خوب، طالوت رهبر شما باشد. گفتند: پدر طالوت گدا است. آیه نازل شد به پدر او چه کار دارید؟ «وَ زادَهُ بَسْطَةً فِی الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ» (بقره/۲۴۷) ایشان علم دارد، جسم او هم خوب است یعنی توان رزمی و توان جسمی‌اش خوب است، اطلاعات نظامی‌اش هم خوب است.

به نااهل مسئولیت ندهید ؛
نباید به نااهل مسئولیت داد «إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُۆَدُّوا الْأَماناتِ إِلى‏ أَهْلِها» (نساء/۵۸) پُست را به اهلش بدهید. خدا هر چیزی را کنار چیز دیگری قرار داده است، خیانت به مردم را در کنار خیانت به خدا قرار داده است.
کما این که شکر به والدین را در کنار شکر به خدا قرار داده است. می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَخُونُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ وَ تَخُونُوا أَماناتِکُمْ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ»(انفال/۲۷) به خدا و پیغمبر خیانت نکنید، به امانت‌های خودتان هم خیانت نکنید.اگر کسی مسئولیتی را به آدمی که نمی‌تواند آن را انجام بدهد واگذار کند، خیانت کرده است. خیانت در قیامت از بین نمی‌رود. قرآن می‌فرماید: «وَ مَنْ یَغْلُلْ یَأْتِ بِما غَلَّ یَوْمَ الْقِیامَةِ» (آل عمران/۱۶۱) در روز قیامت خیانت خائن همراه او است. خیانت گناهی نیست که برود. روز قیامت خیانت بر دوش خیانتکار سنگینی خواهد کرد.

امروز برو فردا بیا!
یک حدیث هم داریم که در مورد امروز برو و فردا بیا، رسول خدا (صلی الله و علیه و آله) فرمود: «وَیْلٌ لِصُنَّاعِ أُمَّتِی مِنَ الْیَوْمِ وَ غَدٍ»(من‏لایحضره‏الفقیه، ج‏۳، ص‏۱۶۰) وای به کارگرهای امت من، «مِنَ الْیَوْمِ وَ غَدٍ» که کارگر، کارمند می‌گوید: امروز برو فردا بیا. اگر شما می‌توانی کاری را راه بیندازی پس چرا طرف را معطل می‌کنی؟ یک امضا می‌خواهد همین امروز امضا کند. می‌گوید: آقا نمی‌شود، فردا بیا، هفته ی بعد بیا!! چرا نمی‌شود؟!!!

منابع:
سایت حوزه
بیانات حجت الاسلام قرائتی؛ درس هایی از قرآن