شهرهای جوشقان و کامو، در پهناي کوه کرکس

با تشکر از آقای محمد سمایی

صبح میمه : جوشقان و کامو در سال گذشته به دو شهر زیبا و مستقل تبدیل شده  و در شمال بخش میمه از جاذبه های گردشگری منطقه می باشند .

منبع : روزنامه ی خراسان ، شنبه  ،سیزدهم ارديبهشت نود و سه  ، سوم مه دو هزار و چهارده  ،سوم رجب هزار و چهارصد و سی و پنج

اين شهر از ادغام دو روستاي جوشقان و کامو تشکيل شده‌است و شهرداري اين شهر در ۲۳ اسفند ۱۳۸۰ آغاز به‌کار کرد. آب و هواي اين شهر، سرد و معتدل است.

دو کوشک (کاخ) در جوشقان وجود داشته‌است، يکي در جنوب روستا و ديگري در شمال آن. نام اين روستا نيز کوشکان (به تلفظ محلي: کوشکون) است که با نگارش عربي‌وار ملايان به صورت جوشقان درآمده‌است. نام کامو نيز از کام‌آو (کام آب=دهانهٔ آب) ريشه گرفته‌است. اقتصاد و ديدني‌ها به باور آرتور پوپ در کتاب هنر ايران، جوشقان، در روزگار صفوي مرکز کارگاه‌هاي سلطنتي بافت بوده‌است.

از حدود ۱۵۰ قالي نفيس ايراني که او در کتابش معرفي کرده، ۳۶ نمونه آن جوشقاني است. از کشتزارهاي جوشقان و کامو هر ساله ۵۰۰ تن گل محمدي به‌دست مي‌آيد و به خاطر هواي خوب آن بوته‌هاي گل محمدي تا ۶۰ روز گل دارند. دشت‌هاي کامو نيز از چراگاه‌هاي خوب ناحيه مرکزي ايران است. گلاب به دست آمده گاه به خارج از کشور هم صادر مي‌شود. انگور و کشمش از ديگر محصولات اين شهر است. در اين شهر درختان گردوي ۲۰۰ساله‌اي وجود دارد که محصول فراواني هم مي‌دهند. اين شهرستان ۴امامزاده دارد: «قاسم» و «محمد» در جوشقان و «محمد» و «عبدالله» در کامو. قلعه دز و قلعه ميرزا حسن خان در کامو از آثار ديدني آن است. از بزرگان اين شهر مي‌توان به ميرعلاءالدين اشاره کرد که بقعه‌اش هنوز پابرجاست. سنگ‌هاي بناي ميدان آزادي تهران همه از کوهي در جوشقان کنده شده‌اند.

احداث بلوار اصلي جوشقان، خيابان باهنر، خيابان شهيدآويني، کتابخانه و مجتمع فرهنگي، و مصلاي جديد نماز از طرح‌هاي در دست اقدام در جوشقان و کامو هستند. در جوشقان و کامو، ۳۵ روز پيش از نوروز، روز اول سال است. در ميان جوشقاني‌ها و کامويي‌ها رسم است که مردان در اين روز به زنان هديه‌اي بدهند که به آن «اسفندي» مي‌گويند. اين رسم مشابه رسم هديه روز والنتين است. از جشن‌هاي ديگر محلي جشن «قوچ پاجن» (قوچ (گوسفند نر) و پازن (بز نر)) است. در اين جشن مردم به شاخ قوچ‌ها انار مي‌آويزند تا بره‌هاي بيشتري به‌دنيا آورد. شيريني بومي جوشقان برشتوگ نام دارد. قالي و سفره‌بافي از صنايع دستي اصلي محل (بوده)است. ويژگي نقشه قالي جوشقان، ترنج لوزي‌شکلي است که با خطوط دندانه‌اي رسم شده. زبان مردم جوشقان و کامو از گويش‌هاي ايراني مرکزي است. در جوشقان تمامي افراد از کوچک به بزرگ حتي جوشقانيهايي که ساليان دراز در خارج از جوشقان بوده و با زبان فارسي صبحت مي‌کنند هنگامي که وارد جوشقان مي‌شوند با زبان محلي تکلم مي‌کنند. ادوارد براون انگليسي که در زمان ناصرالدين شاه قاجار در تاريخ چهارم اکتبر ۱۸۸۷ ميلادي تا سپتامبر ۱۸۸۸.م به صورت يک جهانگرد به ايران آمده و کتابي به نام «يکسال در ميان ايرانيان» را به رشته تحرير درآورده هنگام عبور از کاشان به اصفهان توقف کوتاهي در روستاي «قهرود» کاشان وقاع در سي کيلومتري شمال جوشقان قالي داشته و تحقيق مختصري را در مورد اين زبان انجام داده است.او مي‌نويسد: «راجع به مبدا و چگونگي پيدايش اين زبان از مردم سوال کردم ولي آنها نتوانستند جوابي به من بدهند و همين قدر گفتند که فارسي قديم است. در ايران فارسي قديم به تمام لغات و ريشه‌هايي اطلاق مي‌شود که در زبانهاي پهلوي جديد و پهلوي قديم و ريشه‌هاي سانسکريت وجود داشته است. اما زبان قهرودي ( جوشقاني) يک رشته زبان تقريباً مستقلي است که در قسمت مهمي از ايران و با تغيير لهجه متداول مي‌باشد و زبان نطنزي همين زبان است. اين زبان همچنين با زبان زردشتيان يزد و کرمان قرابت زيادي دارد.» در قديم فرهنگ جغرافيايي ايران ج ۳ مي‌نويسد: جوشقان قصبه مرکزي دهستان تابع بخش ميمه شهرستان کاشان و به جوشقان قالي معروف است. جوشقان ميمه را بواسطه معروفيت قالي آن جوشقان قالي مينامند.

اين قصبه در ۱۸ هزارگزي شمال ميمه واقع و داراي ۲۷۶۶ تن جمعيت است. آب قصبه از ۷ رشته قنات و رودخانه کن تامين مي‌گردد. محصول عمده آن غلات، حبوبات، انگور و سيب زميني و ميوه‌جات سردسيري و لبنيات و صنايع دستي قالي بافي بدون نقشه و کرباس‌بافي است.

قاليهاي نقش جوشقان در کشور معروف است. خط تلفن کاشان به ميمه از اين قصبه ميگذرد. راه فرعي ماشين‌رو به ميمه و دبستان و ۲۰ باب دکان دارد. مزارع وروستاي چوگان که مابين کامو و جوشقان است و حدود صد خانوار در ان زندگي ميکنند که مسجد جامع ان در منطقه معروف است و معجزات زيادي داره، روانج و چند مزرعه کوچک ديگر جزء اين قصبه‌است. از آثار قديم برج خرابه روي تپه مجاور و بناي امامزاده آن است.