نقبي بر فعاليت هاي انجام شده در مورد ثبت جهانی قنات مزدآباد

2010-04-13
238 بازدید

محسن فخریاننقبي بر فعاليت هاي انجام شده در مورد ثبت جهانی قنات مزدآباد يکي از دوستان در قسمت نظرات وبلاگ نظري داده که چرا قنات وزوان به ثبت يونسکو رسيده و قنات ميمه همزمان با آن به ثبت نرسيده . ایشان به این نتیجه رسیده که شهر بي صاحب نتيجه اي جز اين ندارد. من استدعا […]

محسن فخریان

نقبي بر فعاليت هاي انجام شده در مورد ثبت جهانی قنات مزدآباد


يکي از دوستان در قسمت نظرات وبلاگ نظري داده که چرا قنات وزوان به ثبت يونسکو رسيده و قنات ميمه همزمان با آن به ثبت نرسيده . ایشان به این نتیجه رسیده که شهر بي صاحب نتيجه اي جز اين ندارد. من استدعا دارم بحث را به صاحب دار بودن یا بی صاحب بودن شهر نکشانید. از مباحث تفرقه انداز نيز بگذريد. نکته قابل توجه اين است که بسياري از امور متولی دلسوز میخواهد که شايد متولی های مربوطه در زمان خود نسبت به قنات مزدآباد کمی کم لطف بوده اند.
طبق تحقیقات جامعی که من در این دو سال بر روی بحث قنات مزدآباد داشته ام به این نکته رسیدم که یکی از جوانان وزواني که دانشجوی استاد صفي‌نژاد و دادرس بوده به عنوان پژوهشگر در کنار اساتيد خود باعث شده تا قنات وزوان زودتر شناخته شود.
اين شناخت در کتاب سد زيرزميني قنات وزوان- ميمه اصفهان  که در همايش بين المللي قنات در ارديبهشت 1379 يزد، با موضوع آب شناسي  توسط آقايان جوادصفي نژاد و بيژن دادرس تهيه شده و انتشارات موسسه گنجينه ملي آب ايران نيز آنرا منتشر کرده است به ديده مسئولين و متوليان امر رسيده است.
حتي در خبري که چهارشنبه، ۰۴ آذر ۱۳۸۳ ساعت ۱۵:۵۴:۰۴ در شبکه خبري آب ايران با عنوان « در نشستي با حضور متخصصان جامعه‌شناسي روستايي كشور، تحول در مديريت منابع آبهاي زيرزميني بررسي شد» درج شده دكتر صفي‌نژاد، استاد دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه تهران، در ابتداي اين گردهمايي به ارائه جديدترين يافته‌هاي تحقيقاتي خود در رابطه با مسائل تاريخي آب و آبياري پرداخته و گفته است :
« با كشف يك سد زيرزميني در قناتي در روستاي وزوان در جنوب ميمه، هيأت بلند‌پايه‌اي از تلويزيون ژاپن براي گرفتن فيلم و عكس به محل قنات رفتند و اين مسأله براي آنها بسيار جالب توجه بود.»


خوب با توجه به اين اقدامات نبايد بر ديگران خرده گرفت که چرا قنات وزوان به ثبت رسيده و قنات ميمه به ثبت نرسيده. اگر دقت داشته باشيم به اين نتيجه ميرسيم که قنات بزرگ وزوان نيز در بخش ميمه قرار دارد و هر جايي که اسم وزوان بيايد – مثل خبر بالا - اسم ميمه هم وجود دارد.


*******************************


شايد برخي از دوستان در جريان اين باشند که چه شد که به سوي ثبت جهاني قنات مزدآباد کشيده شدم ولی برای دیگر دوستانی که از امروز به جمع مشتریان این وبلاگ می پیونددند نیز قضایا را از روز اول توضیح میدهم.
به خاطر دارم که اولين باري که کتاب قنات وزوان را ديدم سال 1382 در کتابخانه مرکزي دانشگاه اصفهان بود که نام کتاب در ليست کتب کتابخانه به چشمم آشنا آمد . ديدن اين کتاب و اطلاعات جامعي که در کتاب آورده شده بود براي من به عنوان يک ميمه اي افتخار بود و همانجا نیز من به همراهم اين نکته را يادآور شدم.


بعد از آشنايي با آقايان وطن خواه و معينيان و مطرح شدن ايجاد سايت جامع ميمه ، به جمع آوري اطلاعات مختلف درباره ميمه پرداختم که در اين بين براي بار دوم به دانشگاه اصفهان رفتم و کتاب را امانت گرفتم.


وقتي براي بدست آوردن اطلاعات آبهاي منطقه ميمه به شرکت آب منطقه اي استان اصفهان رفتم ، در آنجا هيچ اسمي از قنات مزدآباد نديدم . برايم جالب بود که چرا هيچ ارگاني از اين قنات اطلاعاتي ندارد. وقتي به ميمه آمدم به آقاي شيباني گله کردم و موضوع را توضيح دادم. ايشان گفتند قنات مزدآباد به عنوان يک اثر ملي ثبت ميراث فرهنگي شده.


با مراجعه به سازمان ميراث فرهنگي استان اصفهان و نامه نگاري هاي مرتبط  ـ البته با حمايت آقاي بخشدار ـ  نتيجه به آن جايي رسيد که من به پرونده ثبت ملي قنات مزدآباد دست پيدا کردم. برايم خيلي جاي تعجب بود که کارشناسان ميراث فرهنگي استان اصفهان محل قنات را روستاي مزدآباد از توابع دهستان ونداده ذکر کرده بودند و با همين اطلاعات غلط پرونده را براي تهران ارسال کرده بودند و به ثبت ملي رسانده بودند. وقتي اشکالات موقعيتي قنات را براي کارشناسان ميراث توضيح دادم هيچکدام قبول دار اين اشتباه نبودند و همه ميگفتند موقعيتي که ما در سند ذکر کرده ايم درست است و اطلاعات شما نادرست است .


بماند که اصلاح اين موضوع با اصرار من نزديک به 2 ماه زمان برد تا پرونده اي هم که در تهران به ثبت رسيده اصلاح شود.


در ادامه به اين نتيجه رسيدم راهکارهايي که به ثبت جهاني شدن اين قنات کمک ميکند را بررسي کنم. با همفکري آقاي مهندس طاهري و سرکار خانم مهندس احمدي از مسئولين سازمان ميراث فرهنگي استان اصفهان اين کار را شروع کردم.


پيش نياز ثبت جهاني شدن يک اثر اين است که ابتدا ثبت ملي شود که خوشبختانه اين قنات به عنوان يک اثر ملي شناخته شده بود. با مکاتبه با سازمان ميراث فرهنگي کل کشور نامه من بار ديگر به اصفهان ارجاع داده شد و من به کميسيون ملي يونسکو معرفي شدم.


در ادامه صحبت با آقاي دکتر سعيد آبادي مدير کل کميسيون ملي يونسکو در ايران درخواست من مبني بر ثبت قنات مزدآباد ميمه در ليست آثار تاريخي و فرهنگي سازمان جهاني يونسکو مطرح شد. بعد از گذشت چند ماه و مذاکرات متعددي که من با سرکار خانم دکتر گزاني رييس اداره علوم يونسکو و سرکارخانم دکترفراهاني رييس اداره فرهنگ يونسکو داشتم در نهايت من به مرکزبين المللي قنات و سازه هاي تاريخي آب ايران معرفي شدم.


اين در حالي بود که به طور همزمان من مکاتبات و مذاکرات لازم با اين مرکز را انجام داده بودم و برگشت نامه از يونسکو به مرکز بين المللي قنات تاکيدي بود بر خواسته ما مردم ميمه.


چندي بعد آقاي شيباني به من اطلاع دادند که آقاي عيسي خان گرانمايه به عنوان قنات دار نمونه کشور انتخاب شده اند. بازديد با آقاي گرانمايه و ديدن زحماتي که دوستان شوراي کشاورزي ميکشيدند من را بر آن داشت تا با جديت بيشتري راهي را که شروع کرده بودم ادامه دهم.


آشنايي من با مرکز بين المللي قنات به جايي برميگردد که وقتي براي تحقيق روي همين مسئله به تهران و وزارت نيرو رفته بودم کارشناسان حوزه مطالعات آب هاي زيرسطحي وزارتخانه وجود چنين مرکزي در يزد را به من يادآور شدند و من با گرفتن شماره تلفن و آدرس اين مرکز به اصفهان برگشتم.


با برقراري اولين تماس تلفني ، آقاي مهندس تفتي  از کارشناسان اين مرکز اطلاعت گوناگوني از قناتهاي منطقه را از من گرفتند و قول مساعد همکاري را هم براي ميمه دادند.


مذاکرات متعددي که با آقاي مهندس تفتي داشتم باعث شد تا با آقاي دکتر علي اصغر سمساريزدي مديرمرکزبين المللي قنات و سازه هاي تاريخي آب ايران به صورت تلفني نيزآشنا شوم تا اطلاعات کاملي را در مورد قناتهاي بخش ميمه براي ايشان ارسال کنم.


البته فيلمي که از قنات توسط آقاي جمالي تهيه شده بود و کليه عکس هايي هم توسط شوراي کشاورزي گفته شده بود را به همراه اطلاعات ديگر براي يزد ارسال کردم.


با هماهنگي دانشگاه آزاد ميمه نيز مقرر شد تا درسال 1389 همايش قنات در ميمه برگزار شود که این نکته راه نیز با همکاری و همفکری آقای دکتر سمسار به دانشگاه اطلاع دادم.همه اينها ومکاتبات ديگري که به سرانجام رسيدن اين کار کمک ميکرد را نيز انجام داديم تا به عنوان ابزارهاي ديگر راه را براي رسيدن به خواسته ما هموار کنند.


با ارسال نامه مديرکل يونسکو به يزد کمي کار قوت گرفت و آقاي دکتر سمسار قول مساعدتري به من دادند تا اينکه دوشنبه 21/10/88 آقاي دکتر سمسار يزدي ضمن تماس تلفني به من اطلاع دادند که ميخواهند در مسير رفتن به تهران از قنات مزدآباد بازديد داشته باشند.


با هماهنگي هايي که با آقاي شيباني و شوراي کشاورزي انجام شد اين بازديد با موفقيت انجام شد و آقاي دکتر با رضايت تمام ميمه را به قصد تهران ترک کردند.


در ادامه در چند مرحله کارشناسان اين مرکز از اين قنات بازديد داشته اند که همه اين بازديدها قرار است به نتيجه دلخواه مردم بخش ميمه بيانجامد .


برداشت نمونه هاي آب و رسوبات داخل قنات، يک سري آزمايشاتي در يزد را روي اين قنات رقم زد که نتيجه آنها تا به امروز خوشبختانه بسيار خوشايند بوده است.


بازديد هيئت آذربايجاني نيز از اين قائده مستثني نبوده و نيست.


البته در اين بين جاي دارد به نوبه خود از زحمات اعضاي محترم شواري کشاورزي،آقاي عيسي خان گرانمايه، آقاي مهندس زماني رييس اداره کشاورزي ميمه ، آقاي مهندس مصاحي کارشناس اداره کشاورزي شهرستان شاهين شهر وميمه ، آقاي حبيبي رياست دانشگاه آزاد مميه ، آقاي اسفندي مسئول روابط عمومي دانشگاه آزاد و به ويژه زحمات بی بدیل آقاي شيباني و ديگر عزيزاني که در اين راه قدم برداشته اند و بر ميدارند کمال تشکر و قدرداني داشته باشم.


در پايان متن مکاتباتي که تا کنون در اين زمينه انجام شده براي دوستان به نمايش ميگذارم.


*************************************************


جناب آقاي دکتر امين پور
رياست محترم سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري
با سلام
احتراما بدينوسيله به استحضار ميرساند قنات مزدآباد شهرميمه در تاريخ 20/12/1385 به شماره 18097 به ثبت آثار ملي رسيده است . در خصوص انجام بررسي و تحقيق بر روي پيشينه تاريخي قنات مزدآباد ميمه ، مذاکراتي با مرکز بين المللي قنات و سازه هاي تاريخي آب ايران در يزد صورت گرفته که به مستنداتي درباره قنات مذکور نياز ميباشد.
لذا خواهشمند است دستورفرماييد روگرفت نامه هاي ارسالي و مدارک مربوطه در اختيار اينجانب قرارگيرد.
با تقديم احترام
محسن فخريان


*************************************************


جناب  آقاي دکترسمساريزدي
رياست محترم مرکزبين المللي قنات و سازه هاي تاريخي آب ايران
باسلام
احتراما بدينوسيله به استحضار ميرساند « قنات مزدآباد » ميمه يکي از قنوات قديمي بخش ميمه از توابع استان اصفهان و شهرستان شاهين شهروميمه ميباشد و در حال حاضر 110ليتردرثانيه آبدهي دارد . با توجه به مذاکره تلفني با آقايان مهندس تفتي و مهندس لباف وپيشنهاد اينجانب در زمينه طرح موضوع ارزيابي جهات گوناگون قنات قديمي مزدآباد ميمه ، مستدعي است دستور فرماييد جهت تهيه اطلاعات کامل از اين قنات نسبت به مونوگرافي (تک نگاري) قنات مذکور اقدام لازم به عمل آيد.
بديهي است اينجانب آماده همکاري همه جانبه با پرسنل محترم آن مرکز ميباشم.
قبلا از بذل عنايت و همکاري صميمانه شما کمال امتنان دارم. 
با تقديم احترام
محسن فخريان


*************************************************


 جناب آقاي دکترسمساريزدي
رياست محترم مرکزبين المللي قنات و سازه هاي تاريخي آب ايران
با سلام
احتراما بدينوسيله به استحضار ميرساند شهر ميمه از توابع استان اصفهان است و100 کيلومتري مرکز اين استان واقع شده است. شهرميمه داراي تعداد زيادي رشته قنات است که معروفترين قنات در اين دشت قنات مزد آباد نام دارد.
اين قنات در تاريخ 20/12/1385 طي شماره 18097 به ثبت ملي رسيده است . زمان حفاري اين قنات را به دوران حکومت بهمن ابن اسفنديار ( هخامنشي ) يا حکومت انوشيروان ( ساساني ) نسبت مي دهند .
اين قنات از نظر ساختماني و سبک حفاري داراي « چاههاي مستطيل شکل ، تونلهاي دو طبقه ، بند و سد ذخيره آب زير زميني » است که بيشتربه سبک حفاري قنوات دوره ساسانيان نزديک است .
در زمانهاي  قديم 23 رشته قنات ميمه، مزارع مستقل و جدا داشتند ولي در حال حاضر در شهر ميمه سه رشته قنات داير بنامهاي« مزدآباد ، ‌بير، رويه » وجود داردکه هرکدام بطور مجزا مزرعه اي و باغستانهائي دارند .
وجه تسمه قنات مزد آباد:
در مورد وجه تسمه اين قنات نظرات مختلفي وجود دارد از جمله :
1.  عده اي از صاحب نظران محلي عقيده دارند که اين قنات در زمان ساسانيان بدستور انوشيروان حفاري وبنا گرديده است و نام اوليه قنات بنام الهه زرد تشتيان«اهورا مزدا آباد» نامگذاري شده است . اين قنات اولين قناتي است که در اين محل حفاري شده و بناي اوليه شهر را هم منصوب به وجود آب و آباداني اين قنات مي دانند.
2.  عده اي از صاحب نظران نيز عقيده دارند که اين قنات توسط عمده مالکان بزرگ زردشتي با پرداختن اجر و دستمزد به بردگان رومي و يوناني در زمان ساسانيان حفاري شده و به همين دليل آنرا « مزد آباد » نام نهاده اند .
آقاي پاسکال کارشناس سازمان يونسکو در بازديد خود از قنوات « مزد آباد و بير » در ميمه آورده است:
“” نگارنده در بازديد از قنوات زيبا و ديدني « مزد آباد و بير» در شهر ميمه اصفهان ،‌ سيستم بسيار جالبي را براي مهار کردن آب بکار ميرود مشاهده کردم . اين سيستم درقنات مزد آباد خراب شده وآثاري از آن باقي مانده اما در قنات بير وقنات بزرگ شهر وزوان همچنان فعال است .
شرح مختصر اين سيستم در قنات «بير» چنين است که يکي ازميله هاي قنات را که حدود 600 متر از مادر چاه فاصله دارد به قطرحدود 3 متر گشاد کرده اند و ديواري به ضخامت 1 متر ، عرض 3 متر و بلندي کل عمق چاه از سنگ وساروج ساخته اند . برروي اين ديوار ، به فاصله يک متر به يک متر ، 7 سوراخ استوانه اي به قطر حدود 30 سانتي متر تعبيه کرده اند . کوره اين قنات از انتهاي اين ديوارعبور مي کند هفتمين سوراخ 7 متر از لبه تاج کوره قنات فاصله دارد اول آذر ماه هر سال ، هم دهانه کوره وهم دهانه 7 سوراخ رابا سنگ وسيمان وگونيهاي پر از کاه ميگيرند . طبيعي است مقداري از آب در پشت اين سد زير زميني ذخيره مي شود . در اواخر فروردين اولين سوراخ را باز مي کنند حدود 10 روز طول مي کشد تاآب به زير سوراخ اول افت کند بهمين ترتيب پس از حدود هر10 روز سوراخهاي دوم ، سوم والي آخر را باز مي کنند.””
ويژگيهاي بستر قنات مزد آباد
بستر قنات «مزدآباد» داراي بهترين نوع خاک ، خاکي با سختي ونرمي معتدل ، چسبنده وشيرين طعم وخوشبو است وبدليل مخلوط بودن خاک بستر با مقداري ريگ ، بستر وديواره قنات محکم وبا دوام است .
آب قنات «مزدآباد» که بزرگترين، پرآب ترين وقديمي ترين قنات اين منطقه است دريک کيلومتري شمال شهر ميمه در ابتداي باغات شمالي شهر بر روي زمين ظاهر ميگردد اين قنات ريشه در تاريخ وهويت عمران وآباداني اين منطقه دارد. بنابر گزارش وزارت نيرو در سال 1362 ميزان آبدهي اين قنات 110 ليتر در ثانيه بوده است .                                                                    
طول قنات مزد آباد 18 کيلومتر وجهت آن جنوب  غربي وشمال شرقي بطرف روستاي جوشقان قالي امتداد دارد تعداد حلقه چاهها اين قنات 615 حلقه است که بعضي از حلقه چاهها به مرور زمان بر اثر عوامل نامساعد طبيعي صاف گرديده وفقط آثارکمي از آنها باقي مانده است که نشان دهنده قدمت تاريخي اين قنات است
« آقاي عيسي خان گرانمايه در سال 1341 در زماني که اين قنات بوسيله سيل تخريب گرديده بود براي بررسي هزينه لايروبي ومشخص نمودن تعداد چاههاي تخريب شده از سيل تحقيقات وسيعي در مورد تعداد حلقه چاهها فاصله حلقه چاهها از يکديگر وعمق آنها انجام داده که خلاصه آن بشرح ذيل است:
ابتداي قنات مزد آباد از بالاي باغات سربره شروع وانتهاي آن از رودخانه جوشقان 12 پشته جلو ميرود ودو حلقه نيز در کف رودخانه جوشقان قرار دارد که رويهم مي شود 14 پشته.
چاههاي قنات مزد آباد از مظهر قنات در سر بره تا انتهاي هر شاخه :
الف ـ رشته مزد آباد:
* از ابتداي سربره تا يکصد و هشتاد حلقه هر کدام بفاصله بيست و پنج متر و عمق از 4 تا 13 متر .
* پنجاه حلقه وسط قنات هر کدام بفاصله سي و پنج متر و عمق از 12 تا 45 متر .
* پنجاه و چهار حلقه انتهاي قنات هر کدام به فاصله چهل متر و عمق 45 تا 72 متر .
رويهم فاصله حلقه چاهها از ابتدا تا انتهاي مزدآباد 8410 متراست. ضمناً‌ از محل انشعاب سورله تا انتهاي قنات مزد آباد 125 حلقه چاه است.
ب ـ رشته سورله:
از سر دوالج تا انتهاي سورله تعداد 206 حلقه چاه وجود دارد به شرح زير:
* از بند دوالج تا بند سورله 12 پشته 40 متري
* از بند سورله تا انتها 132 پشته 35 متري
* از محل انشعاب سورله از رشته مزد آباد تا سر بند دوالج 62 پشته 40 متري
 رشته اصلي سورله:
متر 2160= متر 30 ×72 پشته
متر 2400= متر 40 ×60 پشته
ج ـ رشته هاي نجگ:
* رشته نجگ به سمت ميانجي رز :  متر 1470=متر 35×42 متر
* رشته زيرنجگ به سمت کوه بمبار :  متر 360= متر 30×12 پشته
* رشته بالاي نجگ به سمت تپه هاي دوگوش :  متر 320= متر 40×8 پشته
اين قنات بنابر گفته مقني هاي سالخورده و با تجربه ، دقيقاً‌به شکل قنوات گبري است که تاريخ حفاري آنها به دوره هاي قبل از اسلام مي رسد .
عميق ترين چاه اين قنات در حال حاضر « مادرچاه يا چاه لنگي يه » به 72 متر مي رسد که پشته هاي انتهايي تماماً پر شده و فقط آثاري از آنها وجود دارد که نشان مي دهد سالهاست که پر شده و لايروبي نگرديده اند .


*************************************************


                                                                                                   تاريخ : 16/6/88


جناب آقاي دکتر محمدرضا سعيدآبادي
دبيرکل کميسيون ملي يونسکو ـ ايران
با سلام
با احترام بدينوسيله به استحضار ميرساند شهر ميمه از توابع استان اصفهان بوده که در حال حاضر تعداد 34 رشته قنات در آن داير ميباشد.در اين ميان « قنات مزدآباد ميمه » که در سال 1385 به شماره 18097 به ثبت آثار ملي رسيده، داراي قدمت زيادي ميباشدکه اين مهم را از نوع حفر قنات به خوبي ميتوان دريافت.
با توجه به پيشينه تاريخي اين قنات و قدمتي که دارد، مکاتبات گوناگوني با مرکز بين المللي قنات و سازه هاي آبي ايران در يزد نيز صورت گرفته است تا تک نگاري(مونوگرافي) اين قنات  انجام گردد.
حال با عنايت به  مذاکره تلفني با سرکار خانم فراهاني و جاري بودن مبحث ثبت سريالي قنات هاي ايران از سوي يونسکو ، مستدعي است دستور فرماييد مطالعات اوليه در خصوص قنات « مزدآباد ميمه » نيز انجام گيرد.
لازم به توضيح است اين قنات بالاترين ميزان آبدهي را دارد و در سال 1386 با دبي 115 ليتر در ثانيه به عنوان قنات نمونه از سوي وزارت جهادکشاورزي معرفي شد.
قبلا از بذل عنايت و همکاري صميمانه شما کمال امتنان دارم.
با تقديم احترام
محسن فخريان


*************************************************


*************************************************


 جناب آقاي مهندس حيدرپور
رياست محترم سازمان ميراث فرهنگي،صنايع دستي و گردشگري استان اصفهان
با سلام
با احترام به استحضارميرساند با تشکر از پيگيري ها و مساعدت هاي صورت گرفته ، سرانجام کمپينگ گردشگري ورودي شهرميمه با تخصيص مبلغي بالغ بر يکصد ميليون تومان شروع به احداث گرديده که اين مهم از آرزوهاي ديرينه مردم ميمه بوده و محقق شده است. حال با توجه به موقعيت خاص شهرميمه و قرارداشتن آن بر سر مسير ترانزيت شمال ـ جنوب کشور و موجود بودن پتانسيل هاي گوناگون توسعه گردشگري در بخش ميمه از جمله قنات بزرگ و تاريخي « مزدآباد » که در سال 1385 به شماره 18097 به ثبت آثار ملي رسيده و داراي قدمت زيادي مي باشد مستدعي است دستور فرماييد ترتيبي اتخاذ شود تا کارشناسان محترم آن سازمان ضمن بازديد از قنات « مزدآباد » با درنظرگرفتن مسايل خاص شهر ميمه نسبت به ايجاد امکانات گردشگري در مظهر اين قنات بررسي هاي لازم را به عمل آورند.
لازم به ذکر است با نظر به فاصله کم مظهر قنات تا جاده اصلي ، احياء مظهر قنات در گردشگري ميتواند گزينه مناسبي باشد.
باتقديم احترام
اهالي شهر ميمه


 رونوشت:
استاندارمحترم استان جهت استحضارومساعدت
فرماندارمحترم شهرستان شاهين شهروميمه جهت استحضار و مساعدت
بخشدارمحترم ميمه جهت پيگيري تا حصول نتيجه
شهردارمحترم ميمه جهت پيگيري تا حصول نتيجه
نماينده سازمان در شهرستان جهت اطلاع


************************************************


جناب آقاي آمهدي
رييس محترم اداره روابط عمومي استانداري اصفهان
دبيرشوراي اطلاع رساني استان
باسلام
با احترام و تشکر از حمايت همه جانبه حضرت عالي در زمينه انجام فعاليت هاي رسانه اي و با توجه به ملاقات حضوري و نيز مکاتبه قبلي اينجانب در زمينه تهيه فيلم مستند از « قنات تاريخي مزدآباد ميمه » از توابع شهرستان شاهين شهر و ميمه که داراي پيشينه تاريخي معتبر نيز ميباشد و در ثبت آثار ملي سازمان ميراث فرهنگي ، صنايع دستي وگردشگري نيز قراردارد، مستدعي است جهت انجام اين مهم ارائه طريق نماييد.
قبلا از بذل عنايت و همکاري صميمانه شما کمال امتنان دارم.
با تقديم احترام
محسن فخريان


*************************************************


 جناب آقاي شيباني
بخشدار محترم ميمه
با سلام 
با احترام پيرو مذاکره حضوري در زمينه تهيه و تدوين فيلمي با موضوع و محتواي شناخت « ميمه » از نظر تاريخي ، فرهنگي ،جغرافيايي،کشاورزي ومسئوليت مسئولان وبرنامه هاي كاربردي وبرنامه هاي آينده مسئولان به استحضارميرساند اينجانب آمادگي کامل خود را جهت ساخت مجموعه اي تلويزيوني در قالب و فرم مناسب و با عنوان « شاهرگهاي حيات » که در حيطه تصوير، حيطه اي بسيار نامحدود و بي نهايت نيز مي باشد ، اعلان ميدارم.
لازم به ذکر است براي عنوان موضوعي در اين زمينه راههاي متفاوتي وجود دارد كه به اختصار چند روش براي تحصيل اين امر و هدف را بيان مي گردد:
الف -  مستند گزارشي:
ميتوان براي نشان دادن موضوعات  عنوان  شده از دريچه دوربين به مستند سازي روي آورد و دوربين به همراه كارگرداني مناسب در قالب مردم ، جامعه ، فضاهاي شهري ، کشاورزي  ، قنات و … رفته وگزارشي تهيه گردد.
علاوه بر اين ، روند كار اين مجموعه ها به صورت مستند واقعي به تصوير کشيده شود.
اين روش از ساده ترين روشها براي اجراي اهداف ، به صورت تصويري است .
ب  -   مستند داستاني :
در اين روش كه روشي خوب و مورد پسندتر و تاثيرگذارتر از روش اول است، نحوه کار به اين صورت است كه درون اين مستند ، به دنبال داستاني ‌، موضوع عنوان مي شود.
مثلاً از شروع يك روزكاري چند نفر درون قنات ، تا رسيدن آب به كشاورز و در نتيجه آب و آباداني به تصوير کشيده مي شود. البته به همراه نريشن (‌صداي گوينده در روي تصوير )
ج  -  داستاني (‌فيلم سينمايي  ، تله فيلم ) :
روش آخركه به روش داستاني مشهور است و از حرفه اي ترين روشهاي ممكن و موجود نيز ميباشد، براين نحوه استوار است كه داستاني را تيم نويسندگان به رشته تحرير در مي آورند ، درون اين فيلم داستاني اتفاقات بسياري مي افتد و دركنار اين اتفاقات به هدف خود كه شناخت كامل« ميمه » از ديدگاههاي عنوان شده است پرداخته خواهد شد.
اين روش در تمام دنيا ، بهترين روش براي انتقال مفاهيم است . به دليل اينکه بيننده براي دنبال كردن داستان ،  فيلم را  مي بيند و تا ثانيه آخر فيلم كه نتيجه گيري است  به تمام زواياي فيلم دقت ميكند .
البته در تمام دنيا، فيلم از لحاظ بصري تاثيرگذارتر است و باز بايد خاطر نشان كرد كه از نظر ، نظرسنجي درجه كيفي در صدا وسيماي ايران به نوع ساختار فيلمها ، فيلمهاي داستاني  از درجه كيفي ( الف و ب ) برخوردارند و مستند از( ج ) و مستند گزارشي از درجه (د) .لازم به توضيح است براي ساخت اين فيلم داستاني از عوامل حرفه اي فيلم در تهران ، اعم از تيم نويسندگان ، گروه تصويربرداري ، گروه صدا و تدوين  و ….  ميبايست استفاده نمود و البته براي تاثير بيشتر فيلم در سطح کل کشور ايران و پخش فيلم از شبكه سراسري مي بايست كه از بازيگران مطرح تاريخ تصويري ايران استفاده نمود .
** به عنوان نمونه داستان ـ ( البته خام ) ـ  ميتوان به اين داستان اشاره نمود:
خانواده اي از تهران براي رفتن به جنوب ايران با ماشين شخصي خود عازم سفر ميشوند.دراين مسيرکه از« ميمه » ميگذرد ، اتفاقي باعث خرابي ماشين آنها و توقف شان در « ميمه » ميشود و به ناچار مجبور ميشوند كه چند روزي را در « ميمه» بمانند ولي اين ماندگاري آنها باعث ارتباط با مردم « ميمه » و شناخت فرهنگ و اخلاق مردم اين خطه ميشود .
دراين بين باگروهي آشنا ميشوندكه آنها در روزهاي جمعه قديمي ترين قنات شهر خود را لايروبي ميكنند . در اين داستان اتفاقات شيرين و گاهي تلخ رخ ميدهد ، مثلاً ‌ازدواج جواني از « ميمه »كه درلايروبي قنات كمك ميكند و ….
در روند اين داستان تا به پايان نتيجه گيري و ترك « ميمه » توسط آن خانواده ، ما با تمام زواياي  « ميمه »آشنا ميشويم و به طور غير مستقيم از فرهنگ ،تاريخ ، آداب و رسوم ،كشاورزي ، معتمدين و مسئولين و …. با خبر ميشويم.
اين طرح كه احتياج به پرداخت توسط نويسندگان نامي ايران دارد ، ميتواند پايه گذار ساخت اين  فيلم يا حتي سريال شود . **
لذا با توجه به موارد مذکور و نياز مبرم به حمايت دستگاه هاي اجرايي شهرستان و استان مستدعي است دستور فرماييد اين امر از طريق مراجع ذيربط بررسي و به اجرا درآيد تا در آينده به عنوان مستندي در تاريخ منطقه « ميمه » به يادگار بماند.
باتقديم احترام
محسن فخريان


*************************************************


 همایش منطقه ای قنات- میمه
-         فناوری های مربوط به احداث قنوات
-         نظام مدیریت بهره برداری قنوات (گذشته و حال)
-         چگونگی تعیین حریم قنات
-         تأثیر طرحهای توسعه بر قنوات
-         بکارگیری ابزار نوین در حفر و نگهداری قنات
-         واژه های مرتبط با قنات
-         ارتقاء فرهنگ عمومی در زمینه قنات 


*************************************************


چند نمونه از اخبار منتشر شده:


*************************************************


 در مراسم بزرگداشت برگزيدگان کشاورزي صورت گرفت :
انتخاب آقاي عيسي خان گرانمايه
به عنوان قنات دار نمونه ايران از میمه
خبرگزاري فارس:جهت قدرداني از زحمات کشاورزان و تأثير و نقش به سزاي آنان در بخش کشاورزي، وزارت جهاد کشاورزي اقدام به شناسايي و معرفي کشاورزان نمونه در سراسرکشور نمود.
به گزارش خبرگزاري فارس ، در اين مراسم بزرگداشت و معرفي که هر ساله برگزار مي شود،آقاي « عيسي خان گرانمايه » به عنوان « قنات دار نمونه كشور » در سال 1387 از« شهر ميمه » ، موفق به دريافت تنديس ، لوح افتخار و تقديرنامه از وزيرجهاد کشاورزي شد.
عيسي خان گرانمايه در گفتگو با خبرنگار فارس گفت : در راستاي شناسائي و انتخاب توليد کنندگان و پيشگامان برتر، ستاد انتخاب و معرفي توليد کنندگان برتر بخش کشاورزي با حضور نمايندگان کليه بخش هاي مرتبط با فعاليت نمونه ها و با محوريت ترويج در سطوح شهرستان استان و مرکز تشکيل ميگردد که براساس وظائف محوله و طي برنامه منظم و از پيش تعيين شده اقدام به شناسائي، گزينش و معرفي افراد برتر هر رشته با هماهنگي بخش مربوطه به سطح سازماني بالاتر مينمايد و در نهايت از بين برترين هاي استاني، پس از ارزيابي و نقد و بررسي هاي کارشناسي، افراد برتر هر رشته در سطح ملي انتخاب و طي مراسمي معرفي ميگردند.
وي در ادامه افزود : به منظور بررسي و نظارت دقيق مبتني بر اصول کارشناسي و رعايت نکات فني، بخشي تحت عنوان بخش فني وظيفه پيگيري جريان انتخاب نمونه ها از زمان تهيه فرمهاي ارزيابي، ارسال آن به استانها، حسن نظارت برتکميل فرم ها، شرکت در فرايند ارزيابي نهائي، کيل گيري، رکوردگيري و انتخاب نهائي در کميته داوري را برعهده داردكه براي تقويت و تخصصي تر نمودن اين بخش کميته هاي فني با عناوين ذيل و با مشارکت کارشناسان ترويج، بخش مربوطه و تحقيقات تشکيل و فعاليت مي‌نمايند:
1 – کميته فني امور دام و آبزيان
2 – کميته فني امور زراعت
3 – کميته فني امور باغباني
4 – کميته فني امور ترويج و تشکل ها
5 – کميته فني امور منابع طبيعي و آبخيزداري
6 – کميته فني صنايع و مکانيزاسيون و امور زير بنائي
دراين بين تعداد 86 كشاورز نمونه منتخب در 61 رشته مصوب ملي مورد بررسي و تأييد قرار گرفته اند که اينجانب به نمايندگي شوراي كشاورزي ميمه با عملکرد بسيار مثبت در زمينه قنات و استحصال 110ليتر آب در ثانيه در رشته امور منابع طبيعي و آبخيزداري به عنوان قنات دار نمونه کشور انتخاب و معرفي شدم.
وي در پايان از زحمات بيدريغ و شبانه روزي شوراي كشاورزي ميمه كه در امر لايروبي قنات تاريخي « مزدآباد » ميمه بدون كوچكترين چشم داشتي در اين امر خداپسندانه قدم برميدارند و مردم فهيم ميمه تشكر كرد وحمايتهاي بخشدار، نماينده محترم ميمه در مجلس شوراي اسلامي و ديگر مسئولين شهرميمه را مفيد فايده قلمداد كرد.


*************************************************


 واقعا بي نظير است!!!!
EC: Electricity conductivity قابليت هدايت الکتريکي يا قابليت رسانايى الکتريکي آب قنات مزدآباد ميمه واقعا بي نظير است.
دقايقي پيش با تماسي که با آقاي مهندس تفتي کارشناس مرکز بين المللي قنات و سازه هاي تاريخي آب ايران در يزد داشتم ، خبري خوشحال کننده دريافت کردم.
در ادامه پيگيري هايي که از دو سال گذشته تاکنون از کميسيون ملي يونسکو در ايران گرفته تا سازمان ميراث فرهنگي و مراکز ديگر درباره ثبت جهاني قنات مزدآباد ميمه داشته ام و خوشبختانه اينکار کليدخورده، منجر به اين شد که در ماه گذشته آقاي دکترسمساريزدي مدير اين مرکز و در ادامه آقاي مهندس تفتي کارشناس مرکز براي بازديد از قنات مزدآباد ، به ميمه بيايند.
طي تماسي که با آقاي مهندس تفتي داشتم ايشان در بازديد از قنات بسيار راضي بودند و نمونه هايي از آب و رسوبات و سفالينه هايي که در قنات پيدا شده را براي ادامه تحقيقات کارشناسي با خود به يزد بردند تا اقدامات اصولي بيشتري انجام شود.
امروز هم در ادامه همين پيگيري ها با ايشان تماس تلفني داشتم که ايشان با نهايت خوشحالي از نتيجه آزمايش آب قنات مزدآباد ابراز خرسندي نمودند.
مهندس تفتي در اين زمينه گفت :
بر اساس آزمايشات انجام شده و طبق نمونه استحصالي از آب اين قنات، ECآب قنات مزدآباد ميمه برابر با 800 ميکرو موس بر سانتي متر است. در هر مرحله از انجام پروژه هايي از اين دست ، بين 60 تا 70 آيتم براي تجزيه آب برنامه ريزي شده است که اولين آزمايش تعيين EC  يا قابليت هدايت الکتريکي آب است. بر اساس نتيجه آزمايشات هرچه اين عدد بالاتر باشد ميزان املاح و رسوبات آب بيشتر بوده و آب از دسته آبهاي شيرين به سمت آبهاي شور ميرود.
طبق تحقيقاتي که تاکنون توسط دانشمندان گوناگون انجام گرفته براي آناليز آب دياگرامهاي زير کاربرد دارند:
1.   دياگرام‌ استيف: در اين‌ دياگرام‌، تمرکز نسبى‌ يون‌هاى‌ سديم‌، پتاسيم‌، کلسيم‌، منيزيم،‌ کلرايد، بيکربنات‌ و سولفات‌ به‌ صورت‌ اشکال‌ چند ضلعى‌ براى‌ هر نمونه‌ به‌ صورت‌ جداگانه‌ نشان‌ داده‌ مى‌شود .در اين‌ نمودار نيز همانند دياگرام‌ پايپر، سه‌ رخساره‌ سديمى‌، منيزيمى‌، کلسيمى‌ و سه‌ تيپ‌ بى‌کربناته‌، سولفاته‌ و کلروره‌ براى‌ انواع‌ آبها در نظر گرفته‌ مى‌شود.
2.    دياگرام‌ شولر:جهت‌ شناخت‌ وضعيت‌ کيفى‌ آب‌ از نظر شرب‌، نتايج‌ آناليز شيميايى‌ نمونه‌هاى‌ آب‌ بر روى‌ نمودار شولر ترسيم‌ ميگردد. در اين‌ دياگرام‌ با توجه‌ به‌ ميزان‌ يون‌ سديم‌ و کلر و ساير پارامترها، آبها‌ به‌ 7 رده‌ قابل‌ شرب‌ تا مضر طبقه‌ بندى‌ مى‌شود.
3.   دياگرام‌ ويلکوکس‌:آبهارا می توان با استفاده‌ از نمودار ويلکوکس‌ براساس‌ دوعامل‌ هدايت‌ الکتريکى‌ و نسبت‌ جذب‌ سديم‌(S.A.R) به‌ لحاظ کاربرد در کشاورزى‌ طبقه‌ بندى‌ نمود.
پس بر اساس دياگرام شولر ، بالا بودن املاح در آب علاوه بر آنکه آنرا از قابل شرب بودن خارج ميکند قابليت هدايت الکتريکي را افزايش ميدهد.
همانگونه که مستحضريد آب خالص يا مقطر ، هادي جريان الکتريسيته نيست ولي وقتي املاح در آب حل ميشود اين هدايت بالا ميرود. اين عدد بدست آمده براي اين قنات را ميتوان يک نتيجه عالي دانست چراکه اين عدد برابر با عدد آب آشاميدني کشور فرانسه است و بهتربه نظر ميرسد که اين آب مستقيم وارد شبکه آب شرب شهر شود تا مردم هم از اين آب لذت ببرند.
وقتيEC  آب به عدد 4000 ميرسد يعني اين آب در شرياط اضطراري براي شرب ايرادي ندارد ولي وقتي به عدد 5000 رسيد فقط بايد به مصرف دام برسد. EC برابر با 10000 هم براي کشاورزي و آبياري مزارع پسته کاربرد دارد.البته سنجش آب براي مصارف کشاورزي از روي دياگرام ويلکوکس سنجيده ميشود.


*************************************************


 پخش فيلم مستند « مزدآباد »
جمعه بيست و سوم بهمن ماه 1388
ساعت 15:45 بعدازفيلم سينمايي
شبکه 5 صداوسيما
مرکزاصفهان
خبرگزاري فارس:« قنات مزدآباد » عنوان مستندي از سيماي مرکز اصفهان است.
به گزارش خبرگزاري فارس از ميمه ، اين مستند که به تهيه کنندگي و کارگرداني آقاي مهردادشعباني نيا تهيه شده به زواياي پنهان اين قنات تاريخي ميپردازد.
« قنات مزدآباد » با قدمتي 2هزار ساله داراي ويژگي‌هاي منحصربه‌فردي است كه در اين مستند به تصوير كشيده شده است.هم‌چنين در اين مستند سعي شده به تاريخچه پيدايش قنات و نقشي که در شکل‌گيري آباداني و فرهنگ بومي و محلي بخش ميمه داشته است، پرداخته شود.
شعباني نيا با ذکر اين نکته که تهيه مستندهايي از اين دست بسيار خطرناک بوده و نياز به برنامه ريزي هاي بسيار دارد گفت: تيم مستندساز اين مجموعه به مدت دو روز در ميمه براي اولين بار به تصويربرداري از داخل قنات و در عمق 40 متري از زمين پرداختند. همين مسئله ، يعني فيلمبرداري در عمق زياد کوره قنات ، در دل زمين باعث شد که ادامه کار را با سختي هاي خاص همراه کند ولي به دليل فني تر شدن کار ايجاب ميشد که مدت زمان فيلم کم باشد ودر نهايت اين فيلم پس از طي مراحل تدوين و مونتاژ آماده شده که در روز جمعه از شبکه 5 سيماي مرکزاصفهان پخش خواهد شد.
*******
متن خبرهاي انتشار يافته را در دو لينک زير ميتوانيد ببينيد:
http://www.isna.ir/ISNA/NewsView.aspx?ID=News-1476927